ჰელიუმი
From Wikipedia, the free encyclopedia
ჰელიუმი[3][4] (Helium < ბერძ. ἥλιος [helios] — „მზე“; ქიმიური სიმბოლო — ) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის პირველი პერიოდის, მეთვრამეტე ჯგუფის (ძველი კლასიფიკაციით — მერვე ჯგუფის მთავარი ქვეჯგუფის, VIIIა) ქიმიური ელემენტი. მისი ატომური ნომერია 2, ატომური მასა — 4.0026, tდნ — (−272.20)°C, tდუღ — (−268.928)°C, სიმკვრივე (ნსპ) — 0.1786 გ/ლ. ჰელიუმი ერთატომიანი უფერული და უსუნო აირია; ბუნებრივი ჰელიუმი შედგება ორი სტაბილური იზოტოპისაგან: (≈0.0002%[2]) და (≈99.9998%[2]). ხელოვნურად მიღებულია არამდგრადი ნუკლიდები, რომელთა მასური რიცხვი მერყეობს 2-10-ის ფარგლებში; მიეკუთვნება ინერტულ აირებს.
ჰელიუმი მეორე ყველაზე გავრცელებული ელემენტია სამყაროში და ასევე სიმსუბუქით მეორეა პერიოდულ ცხრილში. თანამედროვე სამყაროში თითქმის მთელი ახალი ჰელიუმი წარმოიქმნება ვარსკვლავებში წყალბადის ატომის გახლეჩით. დედამიწაზე ის წარმოიქმნება შედარებით მძიმე ელემენტთა დაშლის შედეგად. ჰელიუმს იღებენ ბუნებრივი აირიდან დაბალტემპერატურული დაშლის პროცესით — ეგრეთ წოდებული ფრაქციული გამოხდის მეთოდით.