Натри
From Wikipedia, the free encyclopedia
Error in template * unknown parameter name (Загвар:Инфобокс химийн элемент): "bild"
Шинж чанар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
' | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ерөнхий | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар | Натри, Na, 11 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цуваа | Шүлтийн металл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бүлэг, үе, блок | 1, 3, s | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гадаад байдал | мөнгөлөг цагаан | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS дугаар | 7440-23-5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ | 2,64 %[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомын шинж чанар [2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атом масс | 22,98976928(2)[3][4] u | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомын радиус (тооцоолсон) | 180 (190) пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ковалент радиус | 154 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ван дер Ваальсын радиус | 227 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электрон бүтэц | [Ne] 3s1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гаралтын ажил | 2,75 эВ[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. Ионжилтын энерги | 495,8 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Физикийн шинж чанар [6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бодисын төлөв | хатуу | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Талст бүтэц | Голдоо төвтэй куб | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нягт | 0,968 г/см3 (20 °C)[7] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Моосын хатуулаг | 0,5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Соронзон чанар | Парасоронзон (Χm = 8,5 · 10−6)[8] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хайлах цэг | 370,87 K (97,72 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Буцлах цэг | 1163 K[9] (890 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Молийн эзлэхүүн | 23,78 · 10−6 м3/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ууршилтын дулаан | 97,4 кЖ/моль[9] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хайлах дулаан | 2,6[10] кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Уурын даралт | 1 Па 554[11] K-д | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дууны хурд | 3200 м/сек 293,15 K-д | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хувийн дулаан шингээлт | 1230 Ж/(кг · К) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цахилгаан дамжуулалт | 21 · 106 A/(В · м) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дулаан дамжуулалт | 140 Вт/(м · К) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Химийн шинж чанар [12] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Исэлдэлтийн төлөв байдал | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Оксид (суурь) | Na2O (хүчтэй суурийн шинжтэй) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хэвийн потенциал | −2,713 V (Na+ + e− → Na) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цахилгаан сөрөг чанар | 0,93 (Паулын скала) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Изотопууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ЦСР-шинж чанар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Аюулгүй байдлын заавар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно. Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно. |
Натри бол 11 электронтой Na гэж тэмдэглэгддэг химийн элемент юм. Энэ нь зөөлхөн, мөнгөлөг цагаан өнгөтэй, урвалын өндөр идэвитэй метал ба шүлтийн металлын гишүүн бөгөөд зөвхөн өөрийнх нь хатуу изотоп нь 23Na юм. Натрий нь өргөн дэлгэрсэн элемент бөгөөд олон тооны эрдэс бодис агуулдаг,натрийн хлорид шиг маш нийтлэг юм. Натрий агуулсан олон тооны давсууд нь усанд маш амархан уусдаг ба тэд иймээс л дэлхийн усны гадаргын маш олон тооны ач холбогдолтой нэгдэлүүдийн нэг юм. Олон натрийн нэгдлүүд нь хэрэгтэй байдаг, саван хийхэд хэрэглэдэг натрийн гидроксид (үнсэн шүлт), шим тэжээлт бодис шиг ашиглагддаг натрийн хлорид гэх мэт. Натрий бол бүх амьтан ургамалд зайлшгүй хэрэгцээт элемент юм. Амьтдад натрийн ионууд нь калийн ионуудыг бодвол эсийн мембрануудын цэнэгийг нэмэгдүүлэхээр ашиглагддаг. Мэдрэлийн хөөрлийн үед цэнэг нь сарнидаг, ийм учраас натрий нь органик бус макро эрдэс бодист ангилагддаг. Цэвэр натрий нь байгальд дангаараа байдаггүй бөгөөд түүнийг натрийн нэгдлүүдээс гарган авдаг. Цэвэр натрийг анх 1807 онд Гемфри Дэви гэдэг хүн натрийн гидроксидийн электросистемээс салган авсан. Адилхан ион нь натрийн нитрат шиг олон бүрдэл хэсгүүдээс бүрддэг.