ပလူတိုနီယမ် (Plutonium) ကို ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် Dr. Glenn T. Sea Borg and Edwin McMillan, Kennedy, and Wahl တို့က ကယ်လီဖိုးနီးယား နှင့် ဘားကလေး တက္ကသိုလ် တို့ရှိ ဓာတ်ခွဲခန်းမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ၎င်း ရှာဖွေမှုကို လျှို့ဝှက်ခဲ့ကြသည်။ Neptunium ကို တိုက်ရိုက် ရှာဖွေ ခဲ့ပြီးမှ ပလူတိုနီယမ် ကိုရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ တနည်းအားဖြင့် ပလူတိုဂြိုဟ် ကို အစွဲပြု၍ ပလူတိုနီယမ် ဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။
အချက်တိုများ ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ, အမည်၊ သင်္ကေတ ...
ပလူတိုနီယမ် ၉၄Pu |
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ |
---|
အမည်၊ သင်္ကေတ | ပလူတိုနီယမ်, Pu |
---|
အဆင်း | silvery white, tarnishing to dark gray in air |
---|
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ပလူတိုနီယမ် |
---|
|
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z) | ၉၄ |
---|
အုပ်စု၊ ဘလော့ | group n/a |
---|
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား | period 7 |
---|
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (Ar) | |
---|
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု | [Rn] 5f6 7s2 |
---|
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု | 2, 8, 18, 32, 24, 8, 2 |
---|
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ |
---|
ဖေ့စ် | အစိုင်အခဲ |
---|
အရည်ပျော်မှတ် | 912.5 K (639.4 °C, 1182.9 °F) |
---|
အရည်ဆူမှတ် | 3505 K (3228 °C, 5842 °F) |
---|
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်) | 19.85 (239Pu)[1] g/cm3 |
---|
16.63 g/cm3 |
ဖျူးရှင်းအပူ | 2.82 kJ/mol |
---|
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ | 333.5 kJ/mol |
---|
မိုလာ အပူအင်အား | 35.5 J/(mol·K) |
---|
ငွေ့ရည်ဖိအား
P (Pa) |
1 |
10 |
100 |
1 k |
10 k |
100 k |
at T (K) |
1756 |
1953 |
2198 |
2511 |
2926 |
3499 |
|
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ |
---|
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ် | Pauling scale: 1.28 |
---|
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင် | 1st: 584.7 kJ/mol |
---|
အက်တောမစ် အချင်းဝက် | empirical: 159 pm |
---|
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက် | 187±1 pm |
---|
Miscellanea |
---|
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ | monoclinic |
---|
အသံ၏အမြန်နှုန်း | 2260 m/s |
---|
အပူ ပြန့်ကားမှု | 46.7 µm/(m·K) (at 25 °C) |
---|
အပူစီးကူးမှု | 6.74 W/(m·K) |
---|
လျှပ်စစ် ခုခံမှု | 1.460 µΩ·m (at 0 °C) |
---|
သံလိုက်ဓာတ် | paramagnetic |
---|
Young's modulus | 96 GPa |
---|
Shear modulus | 43 GPa |
---|
ပိုင်ဆွန် အချိုး | 0.21 |
---|
CAS Number | 7440-07-5 |
---|
သမိုင်းကြောင်း |
---|
အမည်တပ်ခြင်း | ပလူတိုအားအစွဲပြု၍ |
---|
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှု | Glenn T. Seaborg, Arthur Wahl, Joseph W. Kennedy, Edwin McMillan (၁၉၄၀–၁၉၄၁) |
---|
အတည်ငြိမ်ဆုံး ပလူတိုနီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ |
---|
iso |
NA |
သက်တမ်းဝက် |
DM |
DE (MeV) |
DP |
238Pu |
trace |
87.74 y |
SF |
204.66 |
– |
α |
5.5 |
234U |
239Pu |
trace |
2.41×104 y |
SF |
207.06 |
– |
α |
5.157 |
235U |
240Pu |
trace |
6500 y |
SF |
205.66 |
– |
α |
5.256 |
236U |
241Pu |
syn |
14 y |
β− |
0.02078 |
241Am |
SF |
210.83 |
– |
242Pu |
syn |
3.73×105 y |
SF |
209.47 |
– |
α |
4.984 |
238U |
244Pu |
trace |
8.08×107 y |
α |
4.666 |
240U |
SF |
|
– |
|
ဝီကီဒေတာတွင် | | ကိုးကား |
ပိတ်ရန်
ပလူတိုနီယမ် ဒြပ်စင်သည် ငွေရောင်ရှိပြီး အနည်းငယ်ဓာတ်တိုးမှု ပြုလုပ်သောအခါ အဝါဖျော့ဖျော့ အရောင် အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားသည်။ ပလူတိုနီယမ် အပိုင်းအစကြီး တစ်ခုကို ထိတွေ့ကြည့် ပါက ပူးနွေးနေသည် သိရှိနိုင်သည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အလိုလျှောက် အယ်ဖာရောင်စဉ် ယိုယွင်းမှု (Alpha decay) ဖြစ်စဉ်မှ ထွတ်ရှိလာသော စွမ်းအင်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ ကြီးမားသော ပလူတိုနီယမ် အပိုင်းများ သည် ရေဆူပွက် နိုင်သည်အထိ လုံလောက်သော အပူစွမ်းအင် ကို ထုတ်ပေးနိုင်သည်။ ပလူတိုနီယမ် သည် ပြင်းအားရှိသော Hydrochloric acid, Hydroiodic acid သို့မဟုတ် Perchloric acid တို့တွင် ပျော်ဝင်နိုင်သည်။ ၎င်းတို့ဖြင့် ဓာတ်ပြုပါက အမျိုးမျိုးသော ပုံဆောင်ခဲ သဏ္ဌာန်များ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။
ပလူတိုနီယမ် ဒြပ်စင် တစ်ခု၏ အရေးပါဆုံး အိုင်ဆိုတုပ် မှာ 239Pu ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ သက်တမ်းဝက် (half-life) မှာ 24,200 years ဖြစ်သည်။ သဘာ၀ ယူရေနီယမ် သတ္တုရိုင်းတွင် ပလူတိုနီယမ်ကို အလွန့်အလွန် သေးငယ်သော ပမာဏမျှသာ တွေ့ရှိနိုင်သည်။ ၎င်းဒြပ်စင်ကို နျူကလီးယား စက်ရုံများတွင် သဘာဝယူရေနီယမ်မှ တွင်ကျယ်စွာ ထုတ်ယူနိုင်သည်။
238U(n, gamma) –> 239U–(beta) –> 239Np–(beta) –> 239Pu