Чили
From Wikipedia, the free encyclopedia
Чили (исп. Chile, албан ёсоор Чилийн Бүгд Найрамдах Улс исп. República de Chile) нь Өмнөд номхон далайтай хиллэдэг Өмнөд Америкийн улс юм. [8]. Чилийн нийслэл нь Сантьяго хот юм. Хөрш зэргэлдээ улс орнууд нь Аргентин, Боливи, Перу зэрэг юм. Чили улс нь Атлантын далай болон Номхон далайн хооронд далайн эгнээний стратегийн байршилд байдаг. Чили нь Номхон далай баруун хэсэг мөн Андын нурууны зүүн хэсэг хоёрын дундах эрэг хавийн урт нарийхан зураасыг эзлэн оршдог. Тиймээс газар зүйн байрлал харилцан адилгүй байна. Засгийн газар систем нь бүгд найрамдах ерөнхийлөгчийн засаглалтай. Төр ба засгийн газрын ерөнхий тэргүүн ерөнхийлөгч юм. Чили нь бараа үйлчилгээний үнийн хувьд чөлөөт үнийн систем тогтоосон, зах зээлийн баримжаатай эдийн засагтай. Чили улс нь Ази-Номхон далайн эдийн засгийн хамтын ажиллагаа (APEC) болон Транс-Номхон далайн түншлэл (ДЦС) -ын гишүүн юм.
Бүгд Найрамдах Чили Улс | |
---|---|
Уриа: Por la razón o la fuerza ("Шалтгаанаар эсвэл хүчээр") | |
Төрийн дуулал: Himno Nacional de Chile ("Чилийн Төрийн Дуулал") | |
Нийслэл ба томоохон хот | Сантьягоa 33°26′S 70°40′W |
Үндэсний хэл | Испани хэл |
Шашин (2022)[1] |
|
Ард түмний нэршил |
|
Төр засаг | Нэгдмэл ерөнхийлөгчийн бүгд найрамдах улс |
• Ерөнхийлөгч | Габриэль Борич |
• Сенатын ерөнхийлөгч | Хуан Антонио Колома |
• Депутатуудын танхимын дарга | Владо Мирошевич |
• Дээд шүүхийн дарга | Хуан Фуэнтес Белмар |
Хууль тогтоох байгууллага | Үндэсний Конгресс |
• Дээд танхим | Сенат |
• Доод танхим | Депутатуудын танхим |
Тусгаар тогтнол (Испаниас) | |
• Засгийн газрын хунт | 9 сарын 18, 1810 |
• Тунхагласан | 2 сарын 12, 1818 |
• Хүлээн зөвшөөрөгдсөн | 4 сарын 25, 1844 |
• Current constitution | 9 сарын 11, 1980 |
Газар нутаг | |
• Нийт | 756,096.3[2] км2 (37) |
• Усны эзлэх талбай (%) | 2.1 (2015)[3] |
Хүн ам | |
• 2023 тооцоо | 18,549,457[4] (65) |
• Нягтаршил | 24/км2 (198) |
ДНБ (ХАЧТ) | 2022 тооцоо |
• Нийт | ▲ $568.319 тэрбум[5] (45) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $28,526[5] (64) |
ДНБ (нэрлэсэн) | 2022 тооцоо |
• Нийт | ▲ $317.594 тэрбум[5] (45) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▼ $15,941[5] (62) |
ОТББИ (2021) | ▲ 46[6] өндөр |
ХХИ (2021) | ▲ 0.855[7] маш өндөр · 42 |
Мөнгөний нэгж | Чили песо (CLP) |
Цагийн бүс | UTC−4 ба −6 (CLT ба EASTc) |
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC-3 ба −5 |
4-9-р сарууд | |
Огнооны формат | өө/сс/жжжж |
Жолооны тал | баруун |
Утасны томьёо | +56 |
Домэйн нэр | .cl |
|