اقتصاد سیاسی
From Wikipedia, the free encyclopedia
اقتصاد سیاسی (به انگلیسی: Political Economy) عبارت است از علم قوانین تولید و توزیع نعمتهای مادی در مراحل مختلف تکامل جامعه انسانی.[1]
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
پیدایش اقتصاد سیاسی در قرن هجدهم به مردم در زمینهٔ نظام تأمین نیازها (یعنی شیوهٔ توزیع و تولید کالاها به هدف تأمین نیازها) کمک شایانی کرد و اصطلاح «اقتصاد سیاسی» جایگزین اصطلاح قدیمی «اقتصاد» شد. در واقع اقتصاد از یونانی به معنی «اقتصاد خانواده» (یا «تدبیر منزل» مربوط به جامعههایی که اکثر کالاهای مورد نیاز در خانواده تأمین میشود) در نظر گرفته شده بود و واژهٔ «اقتصاد سیاسی» به مدیریت امور اقتصادی دولت مرتبط میشد. در ابتدا این اقتصاد به دولتمردان در ادارهٔ بهتر امور اقتصادی دولت کمک میکرد.[2]
اقتصاد سیاسی یک روش مطالعه علمی دربارهٔ پدیدههای اجتماعی است. این رهیافت بر وجود ارتباط میان مؤلفههای سیاسی و اقتصادی در شکلدادن به پدیدههای اجتماعی مبتنی است. به همین دلیل اگرچه اغلب زیرمجموعه علم اقتصاد دانسته میشود، باید آن را چیزی فراتر از علم اقتصاد محض دانست؛ اقتصاد سیاسی Political Economy یا به شکل اختصاری PE است، اما علم اقتصاد Economics. مثلاً برای تحلیل رفتار انتخاباتی طبقات مختلف به منافع اقتصادی آن طبقات رجوع میشود یا تأثیر اقتصادی یک تصمیمگیری سیاسی مورد مطالعه قرار میگیرد.[1]
اقتصاد سیاسی شاخهای است از علوم اجتماعی که قوانین مربوط به تولید و توزیع درآمد و ثروت و اثرات آن را در مراحل مختلف رشد و توسعه جامعهٔ بشری مورد بررسی قرار میدهد. اغلب مباحثی که امروزه در علم اقتصاد مورد بررسی قرار میگیرد، در گذشته در قلمرو اقتصاد سیاسی بهطور پراکنده مطرح میشدهاست. نخستین بار، اصطلاح اقتصاد سیاسی توسط پیروان مکتب مرکانتیلیسم (سوداگری) عنوان گردید و سپس مورد بحث دانشمندان کلاسیک اقتصاد نظیر ویلیام پتی[3] و کنه[4] آدام اسمیت، دیوید ریکاردو[5] و سی[6] قرار گرفت و از آن استفاده شد.[1]