Χλώριο
χημικό στοιχείο με σύμβολο Cl και ατομικό αριθμό 17 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το χλώριο (λατινικά: chlorum, αγγλικά: chlorine) είναι το χημικό στοιχείο με χημικό σύμβολο Cl, ατομικό αριθμό 17. Έχει ατομικό βάρος 35,453 amu.Το χλώριο ανήκει στην ομάδα 17 (πρώην VIIA) του Περιοδικού Συστήματος, δηλαδή στα αλογόνα. Πιο συγκεκριμένα, είναι το δεύτερο ελαφρύτερο αλογόνο, μετά από το φθόριο (F). Οι ιδιότητές του είναι επί το πλείστον ενδιάμεσες μεταξύ αυτών του φθορίου και του βρωμίου (Br). Το χημικά καθαρό χλώριο, στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος, δηλαδή σε θερμοκρασία 25 °C και υπό πίεση 1 atm, είναι κιτρινοπράσινο διατομικό αέριο. Το χλώριο έχει την υψηλότερη ηλεκτρονιακή συγγένεια και την τρίτη υψηλότερη ηλεκτραρνητικότητα από όλα τα χημικά στοιχεία, δηλαδή μετά από το φθόριο και το οξυγόνο μόνο. Για το λόγο αυτό, το (στοιχειακό) χλώριο είναι ισχυρό οξειδωτικό μέσο. Ελεύθερο (στοιχειακό) χλώριο είναι σπάνιο στη Γη, και, όταν υπάρχει, συνήθως είναι αποτέλεσμα άμεσης ή έμμεσης οξείδωσης από οξυγόνο (O).
Χλώριο | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιστορία | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ταυτότητα του στοιχείου | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Όνομα, σύμβολο | Χλώριο (Cl) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ατομικός αριθμός (Ζ) | 17 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Κατηγορία | αμέταλλα | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ομάδα, περίοδος, τομέας |
17 ,3, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Σχετική ατομική μάζα (Ar) |
35.453(2) g·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ηλεκτρονική διαμόρφωση |
[ Ne ] 3s2 3p5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Αριθμός CAS | 7782-50-5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ατομικές ιδιότητες | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ηλεκτραρνητικότητα | 3.16 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Κυριότεροι αριθμοί οξείδωσης |
7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ενέργειες ιονισμού | 1st: 1251.2 kJ·mol−1 2nd: 2298 kJ·mol−1 3rd: 3822 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Φυσικά χαρακτηριστικά | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Σημείο τήξης | 171.6 K, -101.5 °C, | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Σημείο βρασμού | 239.11 K, -34.04 °C, | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Κρίσιμο σημείο | 416.9 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Μαγνητική συμπεριφορά | διαμαγνητικό | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ταχύτητα του ήχου | 206 m/s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Η κατάσταση αναφοράς είναι η πρότυπη κατάσταση (25°C, 1 Atm) εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά |
Η πιο συνηθισμένη χημική ένωση του χλωρίου είναι το χλωριούχο νάτριο (NaCl) και είναι γνωστό από τους αρχαίους χρόνους. Γύρω στο 1630 συνθέθηκε για πρώτη φορά αέριο (στοιχειακό) χλώριο με χημική αντίδραση, αλλά δεν αναγνωρίστηκε ως θεμελιωδώς σημαντική ουσία. Ο χαρακτηρισμός του αερίου χλωρίου έγινε το 1774 από τον Σουηδό χημικό Καρλ Βίλχελμ Σέελε (Carl Wilhelm Scheele) το 1774, που όμως υπέθεσε (λανθασμένα) ότι είναι οξείδιο ενός νέου (για τότε) χημικού στοιχείου. Το 1809 (κάποιοι) χημικοί πρότειναν ότι το αέριο χλώριο ίσως να είναι ένα καθαρό χημικό στοιχείο, γεγονός που (τελικά) επιβεβαιώθηκε από το Σερ Χάμφρι Ντέιβι (Sir Humphry Davy) το 1810, που το ονόμασε από την ελληνική λέξη «χλωρός», από το χρώμα του.
Εξαιτίας της μεγάλης του δραστηκότητας, σχεδόν όλο το χλώριο που βρίσκεται στο φλοιό της Γης υπάρχει στη μορφή διαφόρων χλωριούχων ιονικών ενώσεων, που συμπεριλαμβάνουν το γνωστό μας μαγειρικό αλάτι. Είναι το δεύτερο σε αφθονία αλογόνο και το 21ο σε αφθονία χημικό στοιχείο στο φλοιό της Γης. Το στοιχειακό χλώριο παράγεται βιομηχανικά με ηλεκτρόλυση άλμης. Το υψηλό οξειδωτικό δυναμικό, οδήγησε το ελεύθερο (στοιχειακό) χλώριο να χρησιμοποιείται ως λευκαντικό και ως απολυμαντικό, αλλά έχει και πολλές εφαρμογές ως κομβικής σημασίας αντιδραστήριο για τη χημική βιομηχανία. Το χλώριο χρησιμοποιείται στην παραγωγή μεγάλης ποικιλίας καταναλωτικών προϊόντων, που περιλαμβάνουν περίπου τα 2/3 των (βιομηχανικών) οργανικών χημικών, όπως το πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC), καθώς και ως ενδιάμεση ουσία για την παραγωγή άλλου είδους πλαστικών, καθώς και άλλων προϊόντων που (τελικά) δεν το περιέχουν (το χλώριο). Ακόμη, ως συνηθισμένο απολυμαντικό, τόσο το στοιχειακό χλώριο, όσο και αρκετές αντίστοιχες χλωριούχες ενώσεις, χρησιμοποιούνται περισσότερο απευθείας σε πισίνες, για να τις κρατήσουν καθαρές και υγιεινές, καθώς και για τη χλωρίωση του πόσιμου νερού.
Με τη μορφή των χλωριούχων ανιόντων (Cl-), το χλώριο είναι απαραίτητο για όλες τις γνωστές μορφές ζωής. Άλλοι τύποι χλωριούχων ενώσεων είναι σπάνιοι σε ζωντανούς οργανισμούς και οι τεχνητές οργανοχλωριούχες ενώσεις ποικίλουν από αδρανείς ως τοξικές. Στην ανώτερη ατμόσφαιρα, οργανοχλωριούχες ενώσεις, όπως οι φθοροχλωράνθρακες (CFCs) έχουν πιστωθεί τη λεγόμενη καταστροφή του όζοντος. Μικρές ποσότητες στοιχειακού χλωρίου παράγονται με οξείδωση των χλωριούχων ανιόντων σε υποχλωριώδη (ClO-) στα ουδετερόφιλα, ως μέρος της ανοσοποιητικής αντίδρασης ενάντια στα βακτήρια. Το στοιχειακό χλώριο σε υψηλές συγκεντρώσεις είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και δηλητηριώδες για όλους τους ζωντανούς οργανισμούς και χρησιμοποιήθηκε ως χημικό όπλο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.