Ιστορία του αναρχισμού
From Wikipedia, the free encyclopedia
Οι πρώτες ρίζες της αναρχικής σκέψης μπορούν να βρεθούν στην Αρχαία Ελλάδα και Κίνα, όπου πολλοί φιλόσοφοι αμφισβήτησαν την αναγκαιότητα του Κράτους και διακήρυξαν το ηθικό δικαίωμα του ανθρώπου να αποφασίζει για τον εαυτό του. Κατά ορισμένες ερμηνείες, στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη βρίσκονται επίσης διατάξεις που στηρίζουν ένα σύστημα αυτοδιακυβέρνησης των Χριστιανών, χωρίς την ανάγκη του κράτους.[1] Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, μερικές θρησκευτικές σέχτες παρουσίασαν ελευθεριακές τάσεις και, κατά την εποχή του Διαφωτισμού, η άνοδος του ρασιοναλισμού και της επιστήμης σήμανε και τη γέννηση του σύγχρονου αναρχικού κινήματος.
Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. |
Ο μοντέρνος αναρχισμός ήταν σημαντικό μέρος του εργατικού κινήματος στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού. Ο μοντερνισμός, η βιομηχανοποίηση, η αντίδραση στον καπιταλισμό και τα μαζικά μεταναστευτικά ρεύματα βοήθησαν τον αναρχισμό να ανθίσει και να εξαπλωθεί σε πολλά μέρη της γης. Οι κυριότερες τάσεις του αναρχισμού ως κοινωνικό κίνημα ήταν ο αναρχοκολλεκτιβισμός, ο αναρχοκομμουνισμός, ο αναρχοσυνδικαλισμός, ενώ παράλληλα εμφανίστηκε και ο ατομικιστικός αναρχισμός. Όσο το εργατικό κίνημα μεγάλωνε, η σύγκρουση μεταξύ αναρχικών και Μαρξιστών κομμουνιστών γινόταν αναπόφευκτη. Τα δύο ρεύματα χωρίστηκαν στο 5 Κογκρέσο της Πρώτης Διεθνούς το 1872. Τα γεγονότα που ακολούθησαν δεν βοήθησαν να κλείσει το χάσμα. Οι αναρχικοί συμμετείχαν με ενθουσιασμό στη Ρωσική Επανάσταση, αλλά όταν οι Μπολσεβίκοι ανέβηκαν στην εξουσία, οι αναρχικοί δέχτηκαν καταπίεση, με χαρακτηριστικά παραδείγματα την εξέγερση της Κροστάνδης και την Ελεύθερη Περιοχή στην Ουκρανία. Η μεγαλύτερη στιγμή του Αναρχισμού ήταν στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, ο οποίος έληξε με ήττα των αναρχικών και των συμμάχων του. Ο αναρχισμός ως κίνημα φαινόταν να έχει σβήσει μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, τη δεκαετία του 1960 επανεμφανίστηκε με πολλές μορφές, ιδίως μέσα στο κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης.