Волава
хімічны элемэнт, мэтал / From Wikipedia, the free encyclopedia
Во́лава[1][2] (сьвіне́ц[3]; лац. plumbum) — мяккі і падатлівы, сінявата-шэры мэтал.
- Ня варта блытаць з цынай — срэбрана-белым мэталам.
| |||||||||||||||
Выгляд | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Сінявата-шэры мэтал | |||||||||||||||
Агульная інфармацыя | |||||||||||||||
Назва, сымбаль, атамны нумар | Волава, Pb, 82 | ||||||||||||||
Катэгорыя элемэнту | мэтал | ||||||||||||||
Група, пэрыяд, блёк | 4, 5, p | ||||||||||||||
Адносная атамная маса | 207,19 г·моль−1 | ||||||||||||||
Канфігурацыя электронаў | [Xe] 6s2 6p2 5d10 4f14 | ||||||||||||||
Электронаў у абалонцы | 2, 8, 18, 32, 18, 4 | ||||||||||||||
Фізычныя ўласьцівасьці | |||||||||||||||
Фаза | цьвёрдае цела | ||||||||||||||
Шчыльнасьць (пры п. т.) | 11,342 г·см−3 | ||||||||||||||
Шчыльнасьць вадкасьці пры т. пл. | 10,66 г·см−3 | ||||||||||||||
Тэмпэратура плаўленьня | 327,502 °C | ||||||||||||||
Тэмпэратура кіпеньня | 1740 °C | ||||||||||||||
Удзельная цеплыня плаўленьня | 4,778 кДж·моль−1 | ||||||||||||||
Удзельная цеплыня выпарваньня | 179,5 кДж·моль−1 | ||||||||||||||
Цеплаёмістасьць | (25 °C) 26,65 Дж·моль−1·K−1 | ||||||||||||||
Насычаная пара | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Структура крышталічнай краты | face-centered cubic | ||||||||||||||
Магнэтызм | дыямагнетык | ||||||||||||||
Электрычны супор | 206,5Ω·м | ||||||||||||||
Цеплаправоднасьць | (300 K) 35,5 Вт·м−1·K−1 | ||||||||||||||
Каэф. цеплавога расшырэньня | (25 °C) 28,3 мкм·м−1·K−1 | ||||||||||||||
Хуткасьць гуку | 1190 м/с | ||||||||||||||
Модуль Юнга | 16 ГПа | ||||||||||||||
Модуль зруху | 5,5-8 ГПа | ||||||||||||||
Модуль пругкасьці | 14-18 ГПа | ||||||||||||||
Каэфіцыент Пуасона | 0,45 | ||||||||||||||
Цьвёрдасьць Моаса | 1,5 | ||||||||||||||
Цьвёрдасьць Брынэля | 5,0 МПа | ||||||||||||||
Уласьцівасьці атама | |||||||||||||||
Ступені затляненьня | 4, 3, 2, 1 | ||||||||||||||
Электраадмоўнасьць | 1,87 | ||||||||||||||
Энэргіі іянізацыі | 1-я: 715,6 кДж·моль−1 | ||||||||||||||
2-я: 1450,5 кДж·моль−1 | |||||||||||||||
3-я: 3081,5 кДж·моль−1 | |||||||||||||||
Атамны радыюс | 175 пм | ||||||||||||||
Кавалентны радыюс | 146±5 пм | ||||||||||||||
Радыюс Ван дэр Ваальса | 202 пм | ||||||||||||||
Хімічны элемэнт IV групы пэрыядычнай сыстэмы; атамны нумар 82. Хімічны знак — Pb. Элемэнт мае блакітнаваты-белы колер, але пры кантакце з паветрам у працэсе акісьленьня неўзабаве зьмяняе колер на шэраваты. Волава мае бліскучы срэбраны бляск, пры пераходу ў вадкі стан пры плаўленьні. Выкарыстоўваецца ў будаўніцтве, зьяўляецца матэрыялам пры стварэньні волава-кісьлявых акумулятараў, куляў і стрэлаў, прыпою, лёгкаплаўкіх сплаваў, а таксама радыяцыйных экранаў. Волава мае самы высокі атамны нумар з ўсіх стабільных элемэнтаў, хоць элемэнт бісмут мае адзіны ізатоп з пэрыядам паўраспаду, які ацэньваецца такім доўгім, што можа лічыцца стабільным.
Трапленьне волава ў арганізм чалавека і жывёлаў прыводзіць да пашкоджаньня нэрвовай сыстэмы і выклікае засмучэньне мозгу. Празьмернае утрыманьне волава выклікае таксама захворваньні крыві ў сысуноў. Волава, як і ртуць, зьяўляецца нэўратаксінам, які назапашваецца ў мяккіх тканінках і костках.