Chủ tịch Quốc hội Việt Nam
người đứng đầu cơ quan lập pháp của Việt Nam, chủ toạ các phiên họp của Quốc hội Việt Nam / From Wikipedia, the free encyclopedia
Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là người đứng đầu cơ quan lập pháp Quốc hội Việt Nam và Ủy ban Thường vụ Quốc hội – cơ quan thường trực của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Theo Hiến pháp năm 2013, Quốc hội là "cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam".[2] Chủ tịch Quốc hội Việt Nam được bầu bởi các đại biểu Quốc hội trong kỳ họp đầu tiên của một nhiệm kỳ quốc hội.[3] Ủy ban Thường vụ Quốc hội do Chủ tịch Quốc hội làm chủ tịch, đây là cơ quan thường trực kiểm soát hoạt động của Quốc hội khi Quốc hội không thực hiện việc họp.[4] Chủ tịch và các thành viên khác của Ủy ban Thường vụ bị miễn nhiệm khi Quốc hội kết thúc nhiệm kỳ, thường là mỗi 5 năm một lần. Sáu mươi ngày trước khi Quốc hội hết nhiệm kỳ, Quốc hội khóa mới phải được bầu xong.[5] Chủ tịch Quốc hội là người chủ tọa các phiên họp của Quốc hội bao gồm việc ký chứng thực Hiến pháp, luật và nghị quyết của Quốc hội; tổ chức thực hiện quan hệ đối ngoại của Quốc hội và giữ quan hệ với các đại biểu Quốc hội.[4] Đại biểu Quốc hội có quyền chất vấn Chủ tịch Quốc hội.[6]
Chủ tịch Quốc hội nuớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam | |
---|---|
Biểu trưng Quốc hội Việt Nam | |
Chức vụ | Chủ tịch Quốc hội |
Thành viên của | Ủy ban Thường vụ, Quốc hội Hội đồng bầu cử Quốc gia Hội đồng Quốc phòng và An ninh |
Báo cáo tới | Quốc hội |
Trụ sở | Tòa nhà Quốc hội Việt Nam Quảng trường Ba Đình, Hà Nội |
Đề cử bởi | Ủy ban Thường vụ Quốc hội |
Bổ nhiệm bởi | Quốc hội |
Nhiệm kỳ | 5 năm, theo nhiệm kì Quốc hội (Không giới hạn số lần tái cử) |
Người đầu tiên nhậm chức | Nguyễn Văn Tố |
Thành lập | 2 tháng 3 năm 1946; 78 năm trước (1946-03-02) |
Lương bổng | 22.500.000 VNĐ/tháng[1] |
Website | http://quochoi.vn/ |
Quyền hạn và uy tín của Chủ tịch Quốc hội thay đổi trong suốt những năm qua. Điển hình hai Chủ tịch Quốc hội đầu tiên là Nguyễn Văn Tố và Bùi Bằng Đoàn không phải là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội thứ 4 là Trường Chinh lại được cho là người quyền lực thứ hai trong Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Từ tháng 3 năm 2021, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam là ông Vương Đình Huệ. Ngày 2 tháng 5 năm 2024, Quốc hội khoá XV họp bất thường lần thứ bảy để quyết định miễn nhiễm Chủ tịch Quốc hội khoá XV, nhiệm kỳ 2021-2026 đối với đồng chí Vương Đình Huệ, sau đó Ủy ban Thường vụ Quốc hội phân công đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội điều hành hoạt động của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cho đến khi kiện toàn được chức danh Chủ tịch Quốc hội khóa XV theo quy định.[7]
Trong lịch sử, chức vụ này còn gọi là Trưởng Ban Thường trực Quốc hội (1945–1960) hoặc Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Quốc hội (1960–1976).