Anchorit
From Wikipedia, the free encyclopedia
Xristianlikda anchorit yoki anchoret (ayol: anchores) — bu diniy sabablarga koʻra dunyoviy jamiyatdan uzoqlashib, ibodatga, zohidlik yoki Evxaristiyaga yoʻnaltirilgan hayot kechirish imkoniyatiga ega boʻlgan kishidir. Anchoritlar koʻpincha diniy zohidlarning bir turi hisoblansa-da[2], germitlardan farqli oʻlaroq, ular koʻpincha cherkovlarga biriktirilgan hujralarda doimiy qamalib oʻtirishga vaʼda berishlari kerak edi. Bundan tashqari, germitlardan farqli oʻlaroq, anchoritlar dafn marosimiga juda oʻxshash diniy muqaddaslash marosimiga boʻysundilar, shundan soʻng ular dunyo uchun oʻlik, tirik avliyoning bir turi deb hisoblanadilar. Anchoritlar maʼlum bir avtonomiyaga ega edilar, chunki ular yepiskopdan boshqa hech qanday cherkov hokimiyatiga javob bermadilar.
Anchoritik hayot — xristian monastirizmining dastlabki shakllaridan biri. Bugungi kunda katolik cherkovida bu „muqaddas hayotning boshqa shakllari“dan biri boʻlib, muqaddas eremitik hayot bilan bir xil meʼyorlar asosida boshqariladi. Oʻrta asrlarda Angliyada eng qadimgi qayd etilgan anchoritlar 11-asrda mavjud edi. Ularning eng koʻp soni 200 ga yaqin anchoritlar 13-asrda qayd etilgan[3].
12–16-asrlarda ayol anchoritlarning soni doimiy ravishda erkak hamkasblaridan koʻp boʻlgan, baʼzan toʻrtdan birga (13-asrda), oxir-oqibat ikkidan birga (15-asrda) kamaygan[4]. Koʻp sonli anchoritlarning jinsi bu davrlar uchun qayd etilmagan.
1536–1539-yillar oraligʻida Angliyada Henry VIII buyrugʻi bilan monastirlarning tarqatib yuborilishi anchorlik anʼanasini samarali ravishda tugatdi.