Perflorooktanoik asit
From Wikipedia, the free encyclopedia
Perflorooktanoik asit (PFOA) (konjuge baz perflorooktanoat), toplu olarak per- ve polifloroalkil maddeler (PFAS'ler) olarak bilinen sentetik organoflorür bileşiklerinden biri olup,[6] üretim süreçlerinde yaygın şekilde yüzey aktif madde ve hammadde olarak üretilir ve kullanılır.[7]
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Adlandırmalar | |
---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Pentadecafluorooctanoic acid | |
Diğer adlar PFOA, C8, perflorooktanoat, perflorokaprilik asit, FC-143, F-n-oktanoik asit, PFO | |
Tanımlayıcılar | |
3D model (JSmol) |
|
ChEBI | |
ChEMBL | |
ChemSpider | |
ECHA InfoCard | 100.005.817 |
EC Numarası |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UNII | |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | C8HF15O2 |
Molekül kütlesi | 414,07 g/mol |
Görünüm | Beyaz katı |
Yoğunluk | 1,8 g/cm3[1] |
Erime noktası | 40–50 [1] |
Kaynama noktası | 189–192 [1] |
Çözünürlük (su içinde) | çözünür, 9,5 g/L (PFO)[2] |
Çözünürlük (diğer çözücüler içinde) | polar organik çözücüler |
Asitlik (pKa) | ~0[3][4][5] |
Tehlikeler | |
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
Ana tehlikeler | Güçlü asit, bilinen kanserojen ve inatçı organik kirletici |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | danger |
Tehlike ifadeleri | H302, H318, H332, H351, H360, H362, H372 |
Önlem ifadeleri | P201, P202, P260, P261, P263, P264, P270, P271, P280, P281, P301+P312, P304+P312, P304+P340, P305+P351+P338, P308+P313, P310, P312, P314, P330, P405, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) |
|
Güvenlik bilgi formu (SDS) | [1] |
Benzeyen bileşikler | |
Benzeyen compounds |
Perflorootansülfonik asit (PFOS), Perflorononanoik asit (PFNA), Perfluorooctanesulfonamide (PFOSA), Trifloroasetik asit (TFA) |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Bilgi kutusu kaynakları |
Doğada bulunmayan perflorooktanlik asit, yapışmaz tavalara ısıya dayanıklılık özelliği kazandırmanın yanı sıra kumaş, halı ve leke tutmayan giysi ve kumaşların üretiminde kullanılmaktadır.[8]
DuPont ile bir toplu dava nedeniyle, üç epidemiyolog tarafından yapılan araştırmada,[9] sanayi kazası sonucu yüksek düzeyde PFOA'ya maruziyeti ile böbrek kanseri oluşumu, ülseratif kolit, hiperkolesterolemi ve hipertansiyon gibi çeşitli sağlık sorunları arasında bir ilişki olduğu belirlendi.[10]
Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı tarafından 2014 yılında Emerging concern kirleticisi olarak listelendiğinden beri,[11] PFOS'un birincil üreticisi olan 3M Şirketi ve diğer Amerikan şirketleri, Perflorooktanoik asit üretimine son vereceklerini duyurdular.