สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี
อดีตพระมหากษัตริย์กรุงธนบุรี / From Wikipedia, the free encyclopedia
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี[6] หรือ สมเด็จพระบรมราชาที่ 4 หรือ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช[เชิงอรรถ 1] (จีน: 鄭昭; พินอิน: Zhèng Zhāo; แต้จิ๋ว: Dênchao; 17 เมษายน พ.ศ. 2277 – 6 เมษายน พ.ศ. 2325) มีพระนามเดิมว่า สิน เป็นคนไทยเชื้อสายจีน เป็นพระมหากษัตริย์ผู้ก่อตั้งอาณาจักรธนบุรี และเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์เดียวของราชอาณาจักรธนบุรี
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี | |||||
---|---|---|---|---|---|
สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช | |||||
พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา[1] | |||||
ครองราชย์ | 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2310 – 6 เมษายน พ.ศ. 2325 (14 ปี 151 วัน) | ||||
ราชาภิเษก | 28 ธันวาคม พ.ศ. 2311 กรุงธนบุรี อาณาจักรธนบุรี | ||||
ก่อนหน้า | สมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์ (อาณาจักรอยุธยา) | ||||
ถัดไป | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (อาณาจักรรัตนโกสินทร์) | ||||
พระมหาอุปราช | สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอินทรพิทักษ์ | ||||
สมุหกลาโหม | พระยามหาเสนา | ||||
สมุหนายก | |||||
พระราชสมภพ | 23 มีนาคม พ.ศ. 2277[2][3] กรุงศรีอยุธยา อาณาจักรอยุธยา | ||||
สวรรคต | 6 เมษายน พ.ศ. 2325 (48 พรรษา) พระราชวังเดิม กรุงธนบุรี อาณาจักรธนบุรี | ||||
ฝังพระบรมศพ | วัดอินทารามวรวิหาร | ||||
พระมเหสี | กรมหลวงบาทบริจา กรมบริจาภักดีศรีสุดารักษ์ | ||||
พระราชบุตร | 30 พระองค์ | ||||
| |||||
ราชวงศ์ | ธนบุรี | ||||
พระราชบิดา | หยง แซ่แต้ (鄭鏞)[5] | ||||
พระราชมารดา | กรมพระเทพามาตย์ (นกเอี้ยง) | ||||
ช่วงเวลา | |||||
เหตุการณ์สำคัญ |
|
เดิมพระองค์เป็นนายทหารในรัชกาลสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์ ต่อมา พ.ศ. 2310 เกิดการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง พระองค์ได้เป็นผู้นำขับไล่ทหารพม่าที่ยึดครองกรุงศรีอยุธยาอยู่ในเวลานั้น และได้ปราบดาภิเษกเป็นพระเจ้ากรุงศรีอยุธยาอีกเจ็ดเดือนถัดมา[1] โดยพระองค์ย้ายเมืองหลวงไปยังกรุงธนบุรี และรวบรวมแผ่นดินซึ่งมีขุนศึกก๊กต่าง ๆ ปกครองให้กลับเป็นปึกแผ่นอีกครั้ง เช่นเดียวกับการขยายอาณาเขตออกไปอย่างกว้างขวาง นอกจากนี้ ยังทรงฟื้นฟูราชอาณาจักรในด้านต่าง ๆ ให้กลับคืนสู่สภาวะปกติหลังสงคราม ทั้งส่งเสริมกิจการด้านเศรษฐกิจ ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม วรรณกรรม และการศึกษา ภายหลังรัฐบาลไทยประกาศให้วันที่ 28 ธันวาคมของทุกปีเป็น "วันสมเด็จพระเจ้าตากสิน" และยังทรงได้รับสมัญญานามมหาราช
พระองค์เสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325 เมื่อพระชนมพรรษา 48 พรรษา หลังถูกสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกซึ่งเป็นพระสหายสำเร็จโทษ และสืบราชสมบัติต่อเป็นต้นราชวงศ์จักรีในปัจจุบัน รวมเวลาครองราชย์ 15 ปี พระองค์มีพระราชโอรสและพระราชธิดารวมทั้งสิ้น 30 พระองค์[9] พระองค์ทรงเป็นวีรกษัตริย์ของชาติไทยที่ประชาชนรู้จักดีและเป็นที่เคารพสักการะมากที่สุดพระองค์หนึ่ง นอกจากนี้ยังมีพระบรมราชานุสรณ์ของพระองค์มีประดิษฐานมากที่สุด