สงครามเก้าทัพ
From Wikipedia, the free encyclopedia
สงครามเก้าทัพ พม่ายกมา 9 ทัพ 5 ทาง เป็นสงครามครั้งแรก[4] ระหว่างราชวงศ์โก้นบองของพม่ากับอาณาจักรรัตนโกสินทร์แห่งราชวงศ์จักรี
สงครามเก้าทัพ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามพม่า–สยาม | |||||||
เขียว หมายถึง เส้นทางเดินทัพของพม่า แดง หมายถึง เส้นทางเดินทัพของสยาม | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
ราชวงศ์โก้นบอง (พม่า) |
อาณาจักรรัตนโกสินทร์ (สยาม) อาณาจักรล้านนา | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
พระเจ้าปดุง ตะแคงจามะ ตะแคงจักกุ เมียงหวุ่นแมงยี เมียนเมหวุ่น |
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท พระยามาหาโยธา พระยาจ่าแสนยากร เจ้าพระยากาวิละ เจ้าคำน้อย เจ้าคำโสม | ||||||
กำลัง | |||||||
144,000 คน[2][3] | 70,000 คน | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
หนัก | ไม่ทราบ |
พระเจ้าปดุงแห่งพม่ามีความทะเยอทะยานที่จะขยายพระราชอำนาจของพระองค์เข้ามาในสยาม ในปี พ.ศ. 2328 หรือ 3 ปีหลังจากสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นราชธานีแห่งใหม่และสถาปนาราชวงศ์จักรี พระเจ้าปดุงได้ยกทัพใหญ่จำนวน 144,000 นายบุกสยามถึง 9 ทัพ 5 ทิศทาง[4] ได้แก่ กาญจนบุรี ราชบุรี ล้านนา ตาก ถลาง (ภูเก็ต) และคาบสมุทรมลายูตอนใต้ อย่างไรก็ตาม การสู้รบที่ยืดเยื้อและการขาดแคลนเสบียงถือว่าการรบของพม่าในครั้งนี้ล้มเหลว สยามภายใต้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และพระราชอนุชาคือสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท ป้องกันการรุกรานของพม่าได้สำเร็จ ในต้นปี พ.ศ. 2329 พระเจ้าปดุงมีพระบรมราชโองการให้ถอยทัพเนื่องจากเสบียงขาดแคลน
ภายหลังการพักรบระหว่างฤดูฝนเพื่อรวบรวมเสบียงไพร่พล พระเจ้าปดุงมีพระบรมราชโองการให้กลับมาทำศึกอีกครั้งในปลายปี พ.ศ. 2329 พระเจ้าปดุงส่งพระราชโอรสองค์โต คือเจ้าชายตะโดเมงสอ พระมหาอุปราช มุ่งยกทัพมาตีเมืองกาญจนบุรีเพียงทางเดียวเพื่อรุกรานสยาม สยามพบพม่าที่ท่าดินแดง แขวงเมืองกาญจนบุรี จึงเรียกสงครามครั้งนั้นว่า "สงครามท่าดินแดง" พม่าพ่ายแพ้อีกครั้งและสยามสามารถป้องกันชายแดนด้านตะวันตกได้ การรุกรานที่ล้มเหลวทั้งสองครั้งนี้กลายเป็นการรุกรานสยามแบบเต็มรูปแบบครั้งสุดท้ายของพม่า