అరల్ సముద్రం
From Wikipedia, the free encyclopedia
అరల్ సముద్రం (Aral Sea - అరల్ సీ) అనేది కజకస్తాన్, ఉజ్బెకిస్తాన్ దేశాల మధ్య ఉన్న ఒక ఉపరితల బాష్పీభవన సరస్సు. ఈ సరస్సుకు ఉత్తరమున కజకస్తాన్కు చెందిన అక్టోబి, కైజిలోర్డా ప్రాంతాలు, దక్షిణమున ఉజ్బెకిస్తాన్కు చెందిన కరకల్పకస్తాన్ స్వాధికార ప్రాంతం ఉన్నాయి. అరల్ సముద్రం అనేది మధ్య ఆసియాలోని ఒక సరస్సు. ఇది ఉత్తరాన కజాఖ్స్తాన్, దక్షిణాన ఉజ్బెకిస్తాన్ యొక్క స్వయంప్రతిపత్త ప్రాంతమైన కరాకల్పాక్స్తాన్ మధ్య ఉంది. 1960ల నుండి, అరల్ సముద్రం క్షీణించింది. 90% సముద్రం పోయింది.[1] దానిని పోషించే నదులను (అము దర్యా, సిర్ దర్యా) సోవియట్ యూనియన్ పత్తి ఉత్పత్తికి నీటిపారుదల కొరకు ఉపయోగించింది. సోవియట్ యూనియన్ విచ్ఛిన్నానికి ముందు, తరువాత ఆయుధాల పరీక్షలు, పారిశ్రామిక ప్రాజెక్టులు, ఎరువుల ప్రవాహాల ఫలితంగా అరల్ సముద్రం ఎక్కువగా కలుషితమైంది.[1] అరల్ సముద్రం యొక్క ఉత్తర భాగాన్ని కనీసం రక్షించడానికి ఒక ప్రాజెక్ట్ ఉంది. దీని కోసం 1990లో నీటి ప్రవాహాన్ని ఆపేందుకు ఆనకట్ట నిర్మించారు. తరువాతి సంవత్సరాల్లో వాతావరణం మెరుగుపడింది, నీటి మట్టాలు మళ్లీ పెరిగాయి. అయితే, ఆ ఆనకట్ట తెగిపోయింది, అంతర్జాతీయ నిధులతో 2005లో పునర్నిర్మించబడింది.[2] మరొక సమస్య ఏమిటంటే, రీబర్త్ ద్వీపం 1993 వరకు జీవ ఆయుధాల పరీక్ష కోసం ఉపయోగించబడింది. ఇది ప్రస్తుతం ఆంత్రాక్స్, ప్లేగు, తులరేమియాతో కలుషితమైంది. 2001 నుండి, ఇది ఇకపై ద్వీపం కాదు, ద్వీపకల్పం.