Lufta ekonomike
From Wikipedia, the free encyclopedia
Lufta ekonomike është një strategji ekonomike e përdorur nga vendet ndërluftuese me qëllim të dobësimit të ekonomisë së shteteve të tjera. Kjo arrihet kryesisht me përdorimin e bllokadave ekonomike.[1] Shkatërrimi i të korrave të armikut është një metodë klasike, e përdorur për mijëra vjet.
Në operacionet ushtarake, lufta ekonomike mund të pasqyrojë politikën ekonomike të ndjekur si pjesë e operacioneve të hapura ose të fshehta, operacioneve kibernetike, operacioneve të informacionit[2] gjatë ose para një lufte. Lufta ekonomike synon të kapë ose ndryshe të kontrollojë furnizimin e burimeve kritike ekonomike në mënyrë që agjencitë miqësore ushtarake dhe të inteligjencës t'i përdorin ato dhe forcat armike jo.
Koncepti i luftës ekonomike është më i zbatueshëm për luftën totale, e cila përfshin jo vetëm forcat e armatosura të vendeve armike, por edhe ekonomitë e mobilizuara të luftës. Në një situatë të tillë, dëmtimi i ekonomisë së një armiku është dëmtim i aftësisë së atij armiku për të luftuar një luftë. Politikat e tokës së djegur mund t'i mohojnë burimet një armiku pushtues.
Politikat dhe masat në luftën ekonomike mund të përfshijnë bllokadën, listën e zezë, blerjet ekskluzive, shpërblimet dhe kapjen ose kontrollin e aseteve ose linjave të furnizimit të armikut.[3] Politika të tjera, si diskriminimi tarifor, sanksionet, pezullimi i ndihmës, ngrirja e aseteve kapitale, ndalimi i investimeve dhe flukseve të tjera të kapitalit dhe shpronësimi,[4] edhe pa luftë të armatosur ushtarake, mund të referohen si luftë ekonomike.