Lira dzwonkowa
instrument muzyczny, rodzaj dzwonków / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Lira dzwonkowa, lira wojskowa – instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych[1][2]; instrument sztabkowy[3]; rodzaj dzwonków[3][1]. Używana w marszowych orkiestrach dętych[3][1][4][5].
Klasyfikacja naukowa | |||
111.222 | |||
Klasyfikacja popularna | |||
instrument sztabkowy | |||
Skala instrumentu | |||
Podobne instrumenty | |||
|
Konstrukcja przystosowuje ją do obsługi podczas chodu. Zbudowana jest z metalowych płytek (rzadziej małych dzwonków[2]), które ułożone sa w dwóch rzędach i przytwierdzone do ramy przypominającej kształtem ramiona liry[3][2][4]. U dołu ramy przytwierdzony jest drążek[6]. W zależności od gabarytów, podczas gry może być trzymana w jednej dłoni[2] lub umocowana do pasa instrumentalisty[6][4]. Ozdabiana jest często długimi kitami (końskimi ogonami) przymocowanymi do górnych części ramion[5].
Skala instrumentu obejmuje jedną, dwie lub dwie i pół oktawy. Płytki strojone są chromatycznie[1][7]; dźwięk wydobywa się z nich przez uderzanie pałeczką lub młoteczkiem[2] zakończonymi metalową, drewnianą[1][4] lub gumową główką[3]. W zależności od sposobu umocowania instrumentu, gra się jedną lub dwiema pałeczkami trzymanymi w jednej lub w obu dłoniach[6]. Mozna wykonywać dźwięki pojedyncze oraz dwudźwięki i ozdobniki: tremolo i tryle[7].
Lira dzwonkowa wywodzi się od używanego od połowy XVIII wieku w kapelach janczarskich[8] półksięzyca tureckiego(inne języki)[5][8]. W drugiej połowie XIX wieku zaczęła być wykorzystywana w niemieckich orkiestrach wojskowych[5]. Sporadycznie wykorzystuje się ją w muzyce poważnej (np. opera Piec ognisty(inne języki) Benjamina Brittena z 1966)[5].