Jan Hus
czeski reformator religijny / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Jan Hus?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Jan Hus (ur. w 1370 w Husincu, zm. 6 lipca 1415 w Konstancji) – czeski duchowny i bohater narodowy, filozof, reformator Kościoła, prekursor protestantyzmu, rektor[1] Uniwersytetu Praskiego. Działalność Husa, inspirowana myślą Johna Wycliffe’a, była zapowiedzią podobnego wystąpienia Marcina Lutra sto lat później.
Ten artykuł dotyczy czeskiego reformatora religijnego. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy. |
męczennik bohater wiary Reformator Kościoła | |||
Najwcześniejszy znany wizerunek Husa, na miniaturze z 1430 roku | |||
Data i miejsce urodzenia |
1370 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 lipca 1415 | ||
Czczony przez | |||
Wspomnienie |
6 lipca | ||
| |||
|
Hus przyczynił się do kodyfikacji literackiego języka czeskiego. Przypisuje mu się autorstwo traktatu De Ortografia Bohemica, w którym wyłożone zostały m.in. zasady użycia znaków diakrytycznych. Jego aktywność pisarska przyczyniła się do rozkwitu polemicznej literatury czeskiej, dzięki czemu język czeski stał się w XV wieku najbardziej rozwiniętym językiem słowiańskim. Niektóre elementy czeskiej (husyckiej) pisowni przeniknęły do ortografii polskiej.
Kościoły protestanckie uznają Jana Husa za bohatera wiary i męczennika. W kościołach anglikańskich jest on uznawany za świętego. Luteranie i anglikanie wspominają życie Jana Husa 6 lipca, nawiązując do spalenia go żywcem na stosie 6 lipca 1415 roku.
Także niektóre spośród nieprotestanckich wspólnot chrześcijańskich uznają Jana Husa za świętego męczennika. Wśród nich są Kościół Starokatolicki w Czechach, Kościół Starokatolicki Mariawitów[2], Kościół Katolicki Mariawitów[3] i Reformowany Kościół Katolicki w Polsce[4].
Dla Czechów Hus jest częścią panteonu narodowego. Stojąc w jednym rzędzie z księciem Wacławem, cesarzem Karolem IV i prezydentem Tomášem Masarykiem, jest jedną z najważniejszych postaci czeskiej historii[5].