ਸਾਮਾਜਕ ਮੀਡੀਆ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਵਰਚੁਅਲ ਕਮਿਊਨਿਟੀਆਂ ਅਤੇ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਵਿਚਾਰਾਂ, ਰੁਚੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।[1][2] ਇਸਦੀਆਂ ਆਮ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ:[2]
- ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਵੈੱਬ 2.0 ਇੰਟਰਨੈੱਟ-ਅਧਾਰਿਤ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹਨ।[2][3]
- ਯੂਜ਼ਰ-ਸਿਰਜਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ, ਜਿਵੇਂ ਟੈਕਸਟ ਪੋਸਟਾਂ ਜਾਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ, ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਫੋਟੋਆਂ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓਆਂ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਆਨਲਾਈਨ ਅੰਤਰ-ਕਾਰਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਡਾਟੇ, ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਜਿੰਦਜਾਨ ਹਨ।[2][3]
- ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਜਾਂ ਐਪ ਜੋ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਯੂਜ਼ਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸੇਵਾ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਰੋਫਾਈਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ[2][4]
- ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰ ਦੇ ਪਰੋਫਾਇਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੇ ਪਰੋਫਾਇਲਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਆਨਲਾਈਨ ਸਮਾਜਿਕ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸੰਭਵ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। [2][4]
ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਸ਼ਬਦ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉਪਭੋਗਤਾ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰਕੂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਫੈਸਿਲੀਟੇਟਰ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ - ਉਹਨਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਵੈੱਬ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।[5]
ਉਪਭੋਗਤਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡੈਸਕਟੌਪਾਂ 'ਤੇ ਵੈੱਬ-ਅਧਾਰਿਤ ਐਪਸ ਦੁਆਰਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ (ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਟੈਬਲੇਟ) ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਇਹਨਾਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਸਹਿ-ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂ ਸਵੈ-ਕਿਉਰੇਟ ਕੀਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਪੋਸਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।[6][4][1] 100 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਜਿਸਟਰਡ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ, ਫ਼ੈਸਬੁੱਕ (ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਫੇਸਬੁੱਕ ਮੈਸੇਂਜਰ), ਟਿਕਟੌਕ, ਵੀਚੈਟ, ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ, ਕਿਊਜ਼ੋਨ, ਸੀਨਾ ਵੀਬੋ, ਟਵਿਟਰ, ਟੰਬਲਰ, ਬਾਇਡੂ ਟਾਇਬਾ, ਅਤੇ ਲਿੰਕਡਇਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਵਿਆਖਿਆ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਯੂਟਿਊਬ, ਕਿਊਕਿਊ, ਕਵੋਰਾ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ, ਵਟਸਐਪ, ਸਿਗਨਲ, ਲਾਈਨ, ਸਨੈਪਚੈਟ, ਪਿਨਟੇਰੇਸਟ, ਵਾਈਬਰ, ਰੈਡਿਟ, ਡਿਸਕੋਰਡ, ਵੀਕੇ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਸੋਫਟ ਟੀਮਜ਼, ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਕੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਮੱਗਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹਨ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਵਾਇਤੀ ਮੀਡੀਆ (ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਪ੍ਰਿੰਟ ਰਸਾਲੇ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰਾਂ, ਟੀਵੀ ਪ੍ਰਸਾਰਣ, ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰਸਾਰਣ) ਤੋਂ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਗੁਣਵੱਤਾ ਸਮੇਤ,[7] ਪਹੁੰਚ, ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ, ਉਪਯੋਗਤਾ, ਪ੍ਰਸੰਗਿਕਤਾ, ਅਤੇ ਸਥਾਈਤਾ।[8]