Frontex
From Wikipedia, the free encyclopedia
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Europees Sjraom- en Köswachagentsjap (vrij vertaold vaan 't Ingels: European Border and Coast Guard Agency), in de volksmoond beter bekènd es Frontex[1] (vaan 't Franse Frontières extérieures, extern sjraome), is 'n Agentsjap vaan de Europese Unie (EU) mèt ziene zetel in Warschau (Pole) en mèt es hoofbuut um de sjraom ("landsgrens") te motte controllere vaan 't Europees Schengengebeed in samewèrking mèt de sjraom- en köswachte vaan de Schengen-lidstaote.
Frontex is nao de stömming vaan 't Europees Parlemint op 5 juli 2016 veraanderd in 'n instituut wat qua buut en karakter hendeg versjèlt vaan de aw Frontex. Frontex woort in 2004 naomelek opgeriech es 't "Europees Agensjap veur 't Management vaan Operationeel Samewèrking aon de Extern Sjraome"[2] en 't had allein 'n co-ordinerende functie in sjraomcontrole. In reactie op de Europese migrantecrisis (2015-2019) kaom de Europees Kemissie, oonder d'n toenmaolege President Jean-Claude Juncker, mèt e veurstèl op 15 december 2015 um 't maondaot vaan Frontex oet te breie en te transformere in 'n vrij oonaofhaankelek instituut wat mie ging lieke op e gecentraliseerde sjraom- en köswach[3]. Nao 'n stömming vaan 't Europees Parlemint woort 't veurstèl mèt 'n zier groete mierderheid gesteund. Vaan rechs nao links stömde veur 't veurstèl naomelek de conservatief-Eurosceptische ECR, de liberaole ALDE, de christendemocratische Europese Volkspartij en de sociaaldemocratische S&D. De nui Sjraomwach woort opgeriech op 6 oktober 2016 bij de sjraom tösse EU-lodstaot Bölgarije en 't land Törkije[4]. Ze woort de juridischen opvolger vaan de aw Frontex en maag dee naom ouch blieve gebruke.
Um d'r veur te zörge tot 't agentsjap zien buut good kin vervölle woort 't budget vaan Frontex laankzaom opgebouwd vaan 't origineel €143 mieljoon veur 2015 nao €238 mieljoon in 2016, €281 mieljoon in 2017 en €322 mieljoon in 2020. 't Personeel vaan allein al 't Warschaus hoofkantoor is gestege vaan 402 lui in 2016 nao 1000 lui in 2020[5].