Kabaka wa Buganda
From Wikipedia, the free encyclopedia
Kabaka kye kitiibwa ekiyitibwa omukulembeze ow'okuntikko mu Bwakabaka bwa Buganda. [1]142–143 Okusinziira ku nnono za Buganda, Obwakabaka bukulemberwa Bakabaka babiri (2), omu nga wa byamwoyo (Enzikiriza) n'ow'ebyensi.
Oweebyomwoyo akiikirirwa eŋŋoma z'Obwakabaka eziyitibwa Mujaguzo, ng'abakulembeze ab'ensikirano abalala, alina olubiri, abakungu b'Obwakabaka, abaweereza n'abakuumi b'olubiri (abambowa). Omulangira anaafuuka Kabaka (anaalya eŋŋoma) alina okubaako emikolo egy'ennono gy'akola ku ŋŋoma Mujaguzo nga tannafuuka Kabaka wa Buganda. Omulangira oba Omumbejja w'Obwakabaka bw'azaalibwa eŋŋoma z'Obwakabaka zikubibwa (zivuga) abo abalonde okuva mu kika ekivunaanyizibwa ng'akabonero okutegeeza Obuganda nti Omulangira oba Omumbejja azaaliddwa. Era eŋŋoma zino zivuga ssinga Kabaka abeera akisizza omukono/ aggye omukono mu ngabo(afudde) na akabonero ak'okumubika mu butongole. Okusinziira ku Buwangwa b'Abaganda, Kabaka TAFA wabula ABULIRA MU KIBIRA. Mu Masiro ga Bassekabaka ba Buganda nga ag'e Kasubi (Kasubi Tombs) oba ag'e Wamala omuntu bakoma kumulaga mulyango ogugayingira, awo tasukkawo era kyamuzizo okusukkawo okweyongera munda.