ವೇದಾಂತ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ವೇದಾಂತ (ದೇವನಾಗರಿ:वेदान्तVedānta )ವೆಂಬುದು ಮೂಲತಃ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ವೇದ ಗ್ರಂಥಗಳ ಭಾಗವಾದ ಉಪನಿಷತ್ತು ಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪರ್ಯಾಯ ಪದ. ಈ ಪದವು "ವೇದ-ಅಂತ " ಎಂಬ ಪದದ ಸಂಧಿ ರೂಪ= "ವೇದ-ಎಂಡ್" . ಇದು "ವೇದಗಳ ಸ್ತೋತ್ರಪಠಣದ ಅನುಬಂಧ". "ವೇದಾಂತ" ಎಂದರೆ "ವೇದಗಳ ಉದ್ದೇಶ ಅಥವಾ ಗುರಿ [ಅಂತ್ಯ]" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತದೆಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ.[1] ಕಳೆದ 8ನೇ ಶತಮಾನ CE ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಈ ಪದವನ್ನು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪರಂಪರೆಗಳ ಒಂದು ಗುಂಪನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಮೂಲಕ ಒಬ್ಬರು ಸತ್ಯದ(ಬ್ರಹ್ಮನ್)ಅಂತಿಮ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತಿಳಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಸ್ತಿಕರ ಗುರಿಯು ಸ್ವವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿರಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ವೇದಾಂತ ಎಂಬ ಪದವು, ಬೋಧಿಸುತ್ತದೆ[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]. ವೇದಾಂತಕ್ಕೆ ನಿರ್ಬಂಧವಿಲ್ಲ,ಅಥವಾ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ; ಜೊತೆಗೆ ವೇದಾಂತದ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಏಕಮಾತ್ರ ಮೂಲವಿಲ್ಲ.[2]
ಹಿಂದೂ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಸರಣಿಯ ಲೇಖನ | |
ಪಂಥಗಳು | |
---|---|
ಸಾಂಖ್ಯ · ನ್ಯಾಯ | |
ವೈಶೇಷಿಕ · ಯೋಗ | |
ಪೂರ್ವ ಮೀಮಾಂಸಾ · ವೇದಾಂತ | |
ವೇದಾಂತ ಪಂಥಗಳು | |
ಅದ್ವೈತ · ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ | |
ದ್ವೈತ | |
ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು | |
ಕಪಿಲ · ಗೋತಮ | |
ಕಣಾದ · ಪತಂಜಲಿ | |
ಜೈಮಿನಿ · ವ್ಯಾಸ | |
ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ | |
ಆದಿಶಂಕರ · ರಾಮಾನುಜ | |
ಮಧ್ವ · ಮಧುಸೂದನ | |
ವೇದಾಂತ ದೇಶಿಕ · ಜಯತೀರ್ಥ | |
ಆಧುನಿಕ | |
ರಾಮಕೃಷ್ಣ · ರಮಣ | |
ವಿವೇಕಾನಂದ · ನಾರಾಯಣ ಗುರು | |
ಅರವಿಂದ ·ಶಿವಾನಂದ | |
ವೇದಾಂತವು ಎರಡು ಸರಳ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧರಿಸಿದೆ:
- ಮಾನವ ಸ್ವಭಾವವು ದೈವದತ್ತವಾದುದು.
- ಮಾನವಸ್ವಭಾವವು ದೈವದತ್ತವಾದುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿಯುವುದೇ ಮಾನವ ಜನ್ಮದ ಗುರಿಯಾಗಿರಬೇಕು.
ವೇದಾಂತದ ಗುರಿಯು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಹೊಂದುವುದೇ ಆಗಿದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಹಾಗು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಅನುಭವಿಸಬಹುದೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಬರವಣಿಗೆಯ ಮೂಲಕ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ತಿಳಿಯಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ವೇದಾಂತವನ್ನು ಉತ್ತರ ಮೀಮಾಂಸಾ ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು 'ದ್ವಿತೀಯ ಶೋಧನೆ' ಅಥವಾ 'ಹೆಚ್ಚಿನ ಶೋಧನೆ' ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಪೂರ್ವ ಮೀಮಾಂಸ, 'ಹಿಂದಿನ ಶೋಧನೆ' ಯ ಜೊತೆಗೆ ತಾಳೆ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವ ಮೀಮಾಂಸವನ್ನು, ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಮೀಮಾಂಸ ಎಂದು ಸರಳವಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೋಮ-ಹವನಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಠಿಸಲಾಗುವ ವೇದ ಮಂತ್ರ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ (ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಂಹಿತ ದ ಭಾಗ) ಹಾಗು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ನಡುವೆ ವೇದಾಂತವು Āraṇyakaನ ಅಧಿಕೃತ ಉಪದೇಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ ("ಅರಣ್ಯಕೊಪನಿಶತ್ತು"), ಹಾಗು ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು 9ನೇ ಶತಮಾನ BCಯಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೂ ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.