Aṭṭan n Coronavirus 2019
From Wikipedia, the free encyclopedia
Aṭṭan n Coronavirus 2019 (s usegzel: covid-19[1]), akken yettwassnen daɣen s yisem n waṭṭan amesgunef amekruz yeqqnen ar Coronavirus amsetrar 2019, iga d aṭṭan amesgunef azamman aɣeressagman ixeddem-it-id SARS-CoV-2 dɣa avirus-a d win yudsen (iqerben) s waṭas ar SARS-CoV[2][3]. Yettwasnirem i tikkelt tamezwarut ass mi yenfufed Coronavirus di Wuhan deg 2019, sin akin igla-d s terwast n waṭṭan n Covid-19 deg umadal yakk. aṭṭan-a d win i d-igellun s waṭas n waṭṭanen d yisekna igan d tawla, tusut d tneggift ma d agaz amaẓwal d ufaris n inexxim d wagaz n ugerjum ur llin ara d isekna imezdiyen.[4][5]. Deg wakud anda tuget n yigimen tt-ellen (seɛɛun) drus kan n isekna.[6], Kra deg-sen ttneflin ar talɣiwin timihanin am buturin amekruz d werway agmanan usgit.[7]. isig n tmekkast ɣer yisig n yigimen iy tt-wasennefrun d win yettusazlen s 3,4% maca yemgarad s unect n waddar (leɛmeṛ) d tilin n waṭṭanen niden.[8]
Aṭṭan n Coronavirus 2019 | |
---|---|
Aglam | |
Anaw |
pneumonie atypique (fr) , infection à coronavirus (fr) , pneumonie virale (fr) , aɣressagma, maladie à virus (fr) , Buturin aṭṭan |
Tamuzzegt |
tasensigemt, tujya n turin, virologie (fr) , tasensakrart médecine d'urgence (fr) |
Tamentilt | SARS-CoV-2 |
Isekna |
Tusut, Tawla, insuffisance respiratoire (fr) , amaẓla, myalgie (fr) , Atmelli, hémoptysie (fr) , iẓmi, Buneggaf, lymphopénie (fr) , anémie (fr) , anosmie (fr) , agueusie (fr) , hypoxie (fr) , frissonnement (fr) , congestion nasale (fr) , tunɣayt, nausée (fr) , tircelt, Takma n wadis, pneumonie virale (fr) , lésion cérébrale (fr) , syndrome confusionnel (fr) , psychose (fr) , encéphalite (fr) , énanthème (fr) , syndrome d'épuisement professionnel (fr) dysfonction érectile (fr) |
Asemdu |
Arwas n waṭṭan n Kuṛunavirus 2019-20, syndrome de détresse respiratoire aiguë (fr) , pneumonie virale (fr) , thrombose (fr) , syndrome du choc toxique (fr) , syndrome inflammatoire multisystémique pédiatrique (fr) , choc cytokinique (fr) , coagulation sanguine (fr) , mortalité due à la Covid-19 (fr) covid long (fr) |
Akala n ugaǧǧi n yigem |
asiweṭ anafgan, contamination par les sécrétions respiratoires (fr) , transmission par contact (fr) , transmission directe (fr) , transmission par surface contaminée (fr) infection de l’œil (fr) |
Examen clinique (fr) |
RT-PCR (fr) , méthode immuno-enzymatique ELISA (fr) , tomodensitométrie (fr) , Tasedmirt tanmezrit n Polimiraz test de dépistage rapide de la Covid-19 (fr) |
Assesfer | |
Asafar | Paxlovid (fr) , remdésivir (fr) , molnupiravir (fr) , favipiravir (fr) , ruxolitinib (fr) , (S)-(−)-colchicine (fr) , fluvoxamine (fr) , REGN-COV2 (fr) , infliximab (fr) , abatacept (fr) , cenicriviroc (en) , tofacitinib (fr) , Lenzilumab (en) , sargramostim (fr) , mavrilimumab (en) , MOR103 (fr) , tradipitant (en) , aprépitant (fr) , remestemcel-L (en) , ibudilast (en) , aprémilast (fr) , ifenprodil (fr) , éculizumab (fr) , ravulizumab (fr) , sélinexor (fr) , prazosine (fr) , losmapimod (en) , leronlimab (en) , nangibotide (en) , piclidenoson (en) , fenretinide (en) , ebselen (en) , fostamatinib (en) , vadadustat (en) , lanadélumab (fr) , zilucoplan (en) , apabetalone (en) , Bucillamine (en) , enisamium iodide (en) d deuremidevir (en) |
Asulay | |
ICD-10-CM | U07.1 |
ICD-10 | U07.1 d U07.2 |
OMIM | 301051 |
DiseasesDB | 60833 |
MedlinePlus | 007768 |
eMedicine | 007768 |
MeSH | D000086382 |
Disease Ontology ID | DOID:0080600 |
Alammi d meɣres 2020 ulac assuji neɣ tigezt mgal n waṭṭan-a ayen yellan deg ufus n imsujiyen d asefses n yisekna d tedhelt n twuriwin n tfekka[9]. Maca kra n tmura am Iwunak Yeddukklen n Temrikt d Ccinwa urmen-t tigzin deg uraju n igemmad ara ad fken.
Tuddsa tamadlant n tdawsa telɣet-d s umeggez n unfufed d usefruret n SARS-CoV-2 d tiẓimdelt tamadlant .[10][11], ttwafen-d yinzan (ttbut) ɣef unfufed adigan i waṭṭan n Covid-19 deg 6 n temnaṭin yeṭṭafaren tuddsa tamadlant n tdawsa .[12]