ჯეინ ფონდა
From Wikipedia, the free encyclopedia
ჯეინ ფონდა (ინგლ. Jane Fonda; დ. 21 დეკემბერი, 1937) — ამერიკელი მსახიობი, მწერალი პოლიტიკური აქტივისტი და ყოფილი მოდელი. ცნობილია ვიეტნამის ომისა და ერაყის ომის საწინააღმდეგო აქტივობებით, ასევე ბირთვულ შეიარაღებასთან ბრძოლით. არის ლიბერალი და ფემინისტი. გამოცემული აქვს ორი ავტობიოგრაფია 2005 და 2011 წლებში.
ჯეინ ფონდა | |
---|---|
დაბადების სახელი | ლედი ჯეინ სეიმურ ფონდა |
დაბადების თარიღი |
21 დეკემბერი, 1937 (1937-12-21) (86 წლის) ნიუ-იორკი, აშშ |
საქმიანობა | მსახიობი, მწერალი |
აქტიური | 1959-დღემდე |
მეუღლე(ები) | როჟე ვადიმი (1965-1973) |
მშობლები |
მამა: ჰენრი ფონდა დედა: ფრენსის ფორდ სეიმური |
ოსკარი |
საუკეთესო მსახიობი ქალი |
ოქროს გლობუსი |
საუკეთესო მსახიობი ქალი დრამაში |
BAFTA |
საუკეთესო მსახიობი ქალი |
ის მრავალი ჯილდოს მფლობელია მათ შორის აღსანიშნავია ორი ამერიკული კინო აკადემიის უმაღლესი ჯილდო „ოსკარი“,ორი ბრიტანული კინო აკადემიის ჯილდო, შვიდი „ოქროს გლობუსი“, ამერიკული სატელევიზიო პრემია „ემის ჯილდო“, ამერიკული კინო ინსტიტუტის ცხოვრებისეული მიღწევის ჯილდო და ვენეციის კინო-ფესტივალის საპატიო „ოქროს ლომი“.
ჯეინ ფონდას სამსახიობო კარიერის დებიუტი შედგა 1960 წელს ბროდვეის თეატრალურ წარმოდგენაზე, რომელშიც მან „ტონის ჯილდო“ მოიპოვა როლის საუკეთესო შესრულებისთვის. იმავე წელს მან მიიღო მონაწილეობა რომანტიკული ჟანრის კომედიურ ფილმში “დიდი ისტორია“. 1960-იან წლებში ჯეინ ფონდა განაგრძობდა მის სამსახიობო კარიერას ისეთ ფილმებში როგორებიცაა: “შეწყობის პერიოდი“ (1962) „კვირა დღე ნიუ იორკში“ (1963) „კეტ ბალუ“ (1965) „ფეხშიშველა პარკში“ (1967) და „ბარბარელა“ (1968).
ორჯერ მოიპოვა ამერიკის კინო აკადემიის უმაღლესი ჯილდო ოსკარი როლის საუკეთესო შესრულებისთვის ფილმებისთვის „კლუტი“ (1971) და „შინ დაბრუნება“ (1969)
სხვა მნიშვნელოვანი ნომინაციები დაიმსახურა შემდეგი ფილმებისთვის: „ჯულია“ (1977), „ჩინური სინდრომი“ (1979) „ოქროს ტბორზე“ (1981) “მორიგი დილა“ (1986). 1984 წელს გადაღებულმა ფილმმა „თოჯინის შემქმნელმა“ ჯეინი ამერიკული სატელევიზიო პრემიის, ემის ლაურიატი გახადა.
1982 წელს ფონდამ მისი პირველი სავარჯიშო ვიდეო გამოუშვა, რომელიც იმ პერიოდში ყველაზე გაყიდვადი აღმოჩნდა. 13 წლის განმავლობაში ჯამურად დაახლოებით 17 მილიონი ასლი გაიყიდა.
სამსახიობო კარიერის მიღმა, ჯეინ ფონდა დაკავებული იყო პოლიტიკური აქტივიზმით. პოლიტიკური იდეოლოგიით ჯეინ ფონდა ლიბერალი ფემინისტია. 1960-იან წლებიდან ის აქტიურად იყო ჩართული პაციფისტურ მოძრაობებში. ფონდა საჯაროდ გმობდა აშშ-ს ჯარების ინტერვენციას ვიეტნამში. სხვა ცნობილ პირებთან ერთად ის მონაწილეობდა პაციფისტურ დემონსტრაციებში, საჯარო განხილვებსა და საუნივერსიტეტო მოსმენებში. 1971 წელს ჯეინი ეწვია ვიეტნამის დედაქალ ჰანოის ადგილობრივი მოსახლეობისა და ამერიკელი ტყვეების მოსანახულებლად. 1970-იანი წლებიდან დღემდე ჯეინ ფონდა აქტიურად იბრძვის ქალთა ჯგუფების მხარდასაჭერად. ის არაერთი საზოგადოებრივი კამპანიის აქტიური მონაწილეა, რომლის მიზანს ქალთა უფლებათა დაცვა და ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლა წარმოადგენს. ფონდა მხარს უჭერდა აგრეთვე ადგილობრივ ამერიკელებს თავიანთ უფლებათა დასაცავად, გარდა ამისა, წლების განმავლობაში აქტიურად იყო ჩართული გარემოს დაცვით სამოქალაქო კამპანიებში კლიმატური ცვლილებების შედეგებთან ბრძოლის მიზნით.