ართურ მილერი (ინგლ. Arthur Asher Miller; დ. 17 ოქტომბერი, 1915 — გ. 10 თებერვალი, 2005) — ამერიკელი დრამატურგი, ესსეისტი, მწერალი. წამყვანი ფიგურა ამერიკულ ლიტერატურაში და კინემატოგრაფიაში თითქმის 60 წლის განმავლობაში; დაწერილი აქვს დიდი რაოდენობით პიესა, რომლებიც დღემდე ისწავლება და სრულდება მსოფლიოს მრავალ სცენაზე. გახმაურებული საზოგადო ფიგურა იყო ასევე თემთა პალატის არაამერიკული საქმიანობების გამოძიების კომიტეტისთვის ჩვენების მიცემაზე უარის გამო, შემდეგ კი მერილინ მონროზე ქორწინებით 1956 წელს. სიცოცხლის ბოლოს ყველა დროის უდიდეს ამერიკელ დრამატურგად მიიჩნეოდა.
სწრაფი ფაქტები ართურ მილერი, დაბადების თარიღი ...
ართურ მილერი |
---|
ინგლ. Arthur Miller |
|
დაბადების თარიღი |
17 ოქტომბერი, 1915(1915-10-17)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] |
---|
დაბადების ადგილი |
ნიუ-იორკი[15] |
---|
გარდაცვალების თარიღი |
10 თებერვალი, 2005(2005-02-10)[2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] (89 წლის) |
---|
გარდაცვალების ადგილი |
Roxbury |
---|
დასაფლავებულია |
Great Oak Cemetery[16] |
---|
ფსევდონიმი |
Jonathan Lovelett |
---|
საქმიანობა |
დრამატურგი[13] , ესეისტი, სცენარისტი[13] , ჟურნალისტი, რომანისტი, მწერალი[13] და პროზაიკოსი |
---|
ენა |
ინგლისური ენა |
---|
მოქალაქეობა |
აშშ |
---|
ალმა-მატერი |
აბრაამ ლინკოლნის უმაღლესი სკოლა და მიჩიგანის უნივერსიტეტი |
---|
Magnum opus |
გამყიდველის სიკვდილი, The Crucible, ხედი ხიდიდან, ყველა ჩემი შვილი და After the Fall |
---|
ჯილდოები |
ასტურიის პრინცის ლიტერატურული პრემია, Four Freedoms Award – Freedom of Speech, იმპერატორის პრემია[17] , ტონის პრემია საუკეთესო მწერალს, ტონის პრემია საუკეთესო მწერალს, პულიცერის პრემია საუკეთესო დრამისთვის[18] , ტონის ჯილდო საუკეთესო პიესისთვის, ტონის ჯილდო საუკეთესო პიესისთვის, სენტ-ლუისის ლიტერატურული პრემია, Primetime Emmy Award for Outstanding Writing for a Miniseries, Movie or a Dramatic Special, კენედის ცენტრის პრემია, ლორენს ოლივიეს პრემია საუეკთესო ახალი დრამისთვის, ჯეფერსონის ლექცია, იერუსალიმის პრემია, მადრიდის კომპლუტენსეს უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, ბერლინის პრემია[19] , ხელოვნების ეროვნული მედალი, PEN/Laura Pels International Foundation for Theater Award და Evelyn F. Burkey Award |
---|
მეუღლე |
მერილინ მონრო, ინგე მორათი და Mary Slattery |
---|
შვილ(ებ)ი |
რებეკა მილერი, Jane Ellen Miller და Robert A. Miller |
---|
ნათესავ(ებ)ი |
დენიელ დეი-ლიუისი[20] |
---|
|
ხელმოწერა |
|
---|
საიტი |
ibiblio.org/miller/ |
---|
|
დახურვა
მილერის პირველი წარმატებული პიესა იყო „ბალახი კვლავ იზრდება“. 1944 წელს გამოქვეყნდა მისი ნარკვევების კრებული „ნორმალური ვითარება“ და პირველად დაიდგა პიესა „ყოვლად იღბლიანი კაცი“. მისი აღიარებული პიესებია „ყველა ჩემი ვაჟიშვილი“(1948) და „კომივოიაჟორის სიკვდილი“ (1949, პულიცერის პრემია), „ხედი ხიდიდან“, „ორი ორშაბათის გახსენება“ (ორივე 1954), „ფასი“ (1967) მილერის მოთხრობებია მიუსაფარნი (1961), დაცემის შემდეგ (1964), „შემთხვევა ვიშიში“ (1965).
1967 წელს ჩავიდა თბილისში, სადაც დაესწრო საკუთარი პიესის „სეილემის პროცესის“ დადგმას რუსთაველის თეატრში. მისი სხვა პიესა, „ხედი ხიდიდან“ დადგა გორის თეატრმა 1968 წელს.