Taxus
From Wikipedia, the free encyclopedia
Taxus er ættkvísl smárra trjáa og runna af ýviðarætt (Taxaceae). Þeir eru tiltölulega seinvaxnir og langlífir, og verða 2.5 - 20 metra háir, með stofnþvermál að jafnaði 5 m.[1]
Taxus | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxus baccata (Ýviðar) sproti með þroskuðum og óþroskuðum könglum (aldin) | ||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||
| ||||||||||||
Tegundir | ||||||||||||
Sjá texta | ||||||||||||
Allar ýviðartegundir eru náskyldar hver annarri og sumir grasafræðingar líta á þær allar sem undirtegundir eða afbrigði af einni víðfemri tegund; samkvæmt því er tegundinun Taxus baccata, sem var fyrsta ýviðartegundin sem var lýst fræðilega.[2] Aðrir hinsvegar viðurkenna níu tegundir, til dæmis Plant List Geymt 31 mars 2019 í Wayback Machine.
Allar ýviðartegundir eru með mjög eitraðan alkalíóða að nafni taxane, með smávægilegum breytileika á milli tegunda. Allir hlutar trésins, nema aldinkjötið innihalda alkalíóðann. Aldinkjötið er ætt og sætt en fræin eru mjög eitruð; ólíkt hjá fuglum þá brotnar fræhjúpurinn niður í maga manna og losnar þá eitrið. Þetta getur verið banvænt ef fræin eru ekki fjarlægð fyrst. Beitardýr, sérstaklega kýr og hestar finnast stundum dauð nálægt ýviðartrjám eftir að hafa étið af barrinu, þó að dádýr geti brotið niður eitrið og éti af trjánum að vild. Lirfur fiðrilda af ætt Lepidoptera, þar á meðal Peribatodes rhomboidaria nærast á barri ýviða.