Rosalyn Sussman Yalow
From Wikipedia, the free encyclopedia
Rosalyn Sussman Yalow (fædd 19. júlí 1921, dáin 30. maí 2011) var bandarískur kjarneðlisfræðingur. Hún er þekktust fyrir að hafa þróað tækni til geislaónæmismælingar (e. radioimmunoassay) á peptíðhormónum, en fyrir það hlaut hún þriðjung af Nóbelsverðlaununum í lífeðlis- og læknisfræði árið 1977 (ásamt þeim Andrew Schally og Roger Guillemin).
Lífvísindi 20. öld | |
---|---|
Nafn: | Rosalyn Sussman Yalow |
Fædd: | 19. júlí 1921 í New York-borg í Bandaríkjunum |
Látin | 30. maí 2011 (89 ára) í New York-borg |
Svið: | Eðlisfræði, Ónæmisfræði |
Markverðar uppgötvanir: |
Geislaónæmismæling (e. radioimmunoassay) á insúlíni og öðrum peptíðhormónum. |
Helstu ritverk: | Yalow og Berson 1960 |
Alma mater: | Illinois-háskóli í Urbana-Champaign |
Helstu vinnustaðir: |
Mount Sinai háskólasjúkrahúsið í New York |
Verðlaun og nafnbætur: |
Nóbelsverðlaunin í lífeðlis- og læknisfræði 1977 Vísindaorða bandaríkjaforseta 1988 |
Geislaónæmismælingin sem Yalow og Solomon Berson þróuðu[1] er afar næm aðferð til magnmælingar á insúlíni eða öðrum mótefnavaka sem byggir á geislarakningu. Þekktu magni af insúlíni sem merkt hefur verið með geislavirkri samsætu af joði er blandað saman við þekkt magn af insúlínbindandi mótefni. Sýninu sem mæla á insúlínmagnið í er svo bætt út í. Ómerkta insúlínið í sýninu keppir nú við geislamerkta insúlínið um bindingu við mótefnið. Bundin mótefni eru þvínæst botnfelld og geislavirkni í flotinu sem eftir verður er mæld í geislamæli. Með samanburði við staðalkúrvu má sjá hversu mikið insúlín var í sýninu.
Aðferð þeirra Yalow og Berson olli byltingu í rannsóknum í innkirtlafræði og ónæmisfræði. Þeim gekk þó illa að fá uppgötvun sína á insúlínbindandi mótefni birtar í viðurkenndum tímaritum[2] því ónæmisfræðingar þess tíma töldu ósennilegt að mótefni gætu bundið svo smá peptíð sem insúlín[3]. Það kom þó fljótt í ljós hve öflug aðferð þeirra Yalow og Berson var, en fram til þess tíma höfðu magnmælingar á insúlíni eingöngu verið óbeinar og skorti mjög á næmni þeirra og áreiðanleik.