Otto von Bismarck
Kanslari Þýskalands (1815-1898) / From Wikipedia, the free encyclopedia
Otto Eduard Leopold von Bismarck, fursti og hertogi af Lauenburg, kallaður járnkanslarinn, (1. apríl 1815 – 30. júlí 1898) var einn áhrifamesti stjórnmálamaður Evrópu á 19. öld. Hann var forsætisráðherra Prússlands á árunum 1862–1890 og skipulagði sameiningu Þýskalands (1871). Bismarck var kanslari norður–þýska ríkjabandalagsins frá 1867 og svo kanslari sameinaðs Þýskalands til frá 1871 til 1890.
Otto von Bismarck | |
---|---|
Kanslari Þýskalands | |
Í embætti 21. mars 1871 – 20. mars 1890 | |
Þjóðhöfðingi | Vilhjálmur 1. Friðrik 3. Vilhjálmur 2. |
Eftirmaður | Leo von Caprivi |
Kanslari norður-þýska ríkjasambandsins | |
Í embætti 1. júlí 1867 – 21. mars 1871 | |
Forseti | Vilhjálmur 1. |
Forveri | Embætti stofnað |
Eftirmaður | Hann sjálfur (sem kanslari Þýskalands) |
Forsætisráðherra Prússlands | |
Í embætti 23. september 1862 – 1. janúar 1873 | |
Þjóðhöfðingi | Vilhjálmur 1. |
Forveri | Adolf zu Hohenlohe-Ingelfingen |
Eftirmaður | Albrecht von Roon |
Í embætti 9. nóvember 1873 – 20. mars 1890 | |
Þjóðhöfðingi | Vilhjálmur 1. Friðrik 3. Vilhjálmur 2. |
Forveri | Albrecht von Roon |
Eftirmaður | Leo von Caprivi |
Persónulegar upplýsingar | |
Fæddur | 1. apríl 1815 Schönhausen, Prússlandi |
Látinn | 30. júlí 1898 (83 ára) Friedrichsruh, Slésvík-Holtsetaland, þýska keisaradæminu |
Þjóðerni | Þýskur |
Maki | Johanna von Puttkamer (1847–94) |
Trúarbrögð | Mótmælandi |
Börn | Marie, Herbert, Wilhelm |
Háskóli | Georg-August-háskólinn í Göttingen Berlínarháskóli Háskólinn í Greifswald |
Undirskrift |
Bismarck lagði megináherslu á réttarfar og efnahagsmál. Hann var brautryðjandi í löggjöf Þjóðverja. Bismarck efldi prússneska herinn til muna. Stríð Prússa við Dani hófst árið 1864. Þar fékk Bismarck Austurríkismenn til liðs við sig. Prússar og Austurríkismenn unnu stríðið með afburðum og fengu því hertogadæmin Slésvík og Holstein í hendurnar. Styrjöld Prússa við Austurríkismenn hófst 1866. Prússar höfðu sigur af hólmi og gerðu friðasamning við Austurríkismenn. Bismarck var hönnuður norðurþýska bandalagsins. Eftir þessa sókn Prússa reittu þeir Frakka til reiði. Frakkar lýstu stríði á hendur Prússa 1870. Prússar gerðu eins og áður, unnu orrustuna og eignuðust því Alsace og hluta af Lorraine. Áhugi Bismarcks á velferðarmálum dvínaði við aukna stjórn sósíaldemókrata. Bismarck lét af völdum árið 1890 eftir að Vilhjálmur 2. Þýskalandskeisari leysti hann frá störfum.
Bismarck var kallaður „járnkanslarinn“ sem var tilvísun í fræga ræðu sem hann hélt um sameiningu Þýskalands, en það var hans skoðun að það yrði sameinað með „með járni og blóði“ en ekki umræðum og kosningum á þingi.[1]
Orrustuskipið Bismarck var kennt við hann.