Matinik
From Wikipedia, the free encyclopedia
Matinik - nan Matinik Kreyòl Matinik oswa Matnik, (ansyen yo rele Iouanacaera oswa Jouanacaera, Yanacouaera, Wanakaera, Madinina... "Iguana Island" nan lang Kalinago oswa tou Madinina (Zile Fanm yo) pa natif natal yo) ak surnome "zil la ak flè" , se yon peyi ki sitiye nan Karayib la ak pi presizeman nan achipèl la nan ti Zantiy yo. Se yon sèl kolektivite teritoryal.
| |||||
deviz nasyonal im nasyonal |
|||||
lang jantile |
Kreyòl, Franse matinikè | ||||
fizo orè : UTC -4 | |||||
istwa | |||||
dekouvèt | |||||
politik | |||||
gouvènman |
repiblik | ||||
kapital | Fòd Fwans (Fòd Fwans se chèflye Matinik, Kapital la se Pari) | ||||
pi gwo vil | Fòd Fwans | ||||
divizyon |
|||||
vwazen | Dominik, Sent Lisi | ||||
òganizasyon | ONI, IE | ||||
jewografi | |||||
sipèfisi (km²) dlo (%) frontiè (km) kòt (km) pli ro (m) pli ba (m) |
1 128 0,70 | ||||
ekonomi | |||||
monnen - divizyon |
lewo | ||||
PIB - total (US) - pa ab. (US) |
|||||
endis yo - EDI - EPI |
|||||
demografi | |||||
popilasyon (ab.) dansite (ab./km²) lavi (zan) ne (‰) mòtalite (‰) mòtalite timoun (‰) alfabèt (%) an vil (%) |
385 551[1] Janvye 2013 355 | ||||
endèks | |||||
kòd | |||||
kòd ISO | |||||
endikatif yo - entènet - telefonik - radyofonik |
..mq ; .fr | ||||
nòt | |||||
Premye peple pa Arawak Amerindiens, yo te kouri soti nan nevyèm syèk la, anvan fèk vini, tou Amerindiens, Kalinagos yo te fè pati fanmi Arawak la. Kristòf Kolon te premye Ewopeyen ki te mete pye la an 1502, anba regans Panyòl la. Kolonizasyon franse te kòmanse la nan 1635, ki te dirije pa Pierre Belain d'Esnambuc
Matinik sitiye nan arc vòlkanik nan ti Zantiy yo, nan lanmè Karayib la, ant Dominik nan nò ak Sent Lisi nan sid, apeprè 420 km nan nò-nòdès kòt Venezyela, ak apeprè 865 km lès-sidès la. Repiblik Dominikèn. Te etajè kontinantal eksplwate sèlman pa Lafrans te pwolonje a 350 mil soti nan kòt la nan 2015 (sa vle di pi lwen pase zòn nan ekonomik eksklizif, ki rete fiks nan 200 mil soti nan kòt la), apre opinyon an favorab nan Òganizasyon Nasyonzini yo
Matinik oubyen Matnik se yon il ki sitiye nan zòn jewografik Karayib nan mitan Sent Lisi ak Dominik. Se yon depatman franse outremè (depatman 97.2), ak youn nan 18 rejyon Repiblik Fransèz.