અરુણાચલ પ્રદેશ
ભારતનું ઉત્તર પૂર્વીય રાજ્ય / From Wikipedia, the free encyclopedia
અરુણાચલ પ્રદેશ ભારતના ઓગણત્રીસ રાજ્યો મા થી ઉત્તર પૂર્વ છેડે આવેલું રાજ્ય છે. અરુણાચલ પ્રદેશ દક્ષિણમાં આસામ અને નાગાલેંડ અને આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ પશ્ચિમમાં ભૂતાન સાથે, પૂર્વ મા મ્યાનમાર સાથે અને ઉત્તરમાં ચીન સાથે ધરાવે છે. તેનું પાટનગર ઇટાનગર છે. અરુણાચલ પ્રદેશની તિબેટ સાથે તેના સાંસ્કૃતિક વંશીય અને ભૌગોલિક નિકટતા ના કારણે બંને PRC અને ROC સાથે પ્રાદેશિક વિવાદ છે. અરુણાચલ પ્રદેશ ભારત અને ચીન વચ્ચેના વિવાદમાં સપડાયેલ બે મુખ્ય પ્રદેશોમાંનો એક છે. આવો બીજો પ્રદેશ અકસાઇ ચીન છે.
અરુણાચલ પ્રદેશ | |
---|---|
અક્ષાંશ-રેખાંશ (ઇટાનગર): 27.06°N 93.37°E / 27.06; 93.37 | |
દેશ | India |
સ્થાપના | ૨૦ ફેબ્રુઆરી ૧૯૮૭[1] |
રાજધાની | ઇટાનગર |
સૌથી મોટું શહેર | ઇટાનગર |
જિલ્લાઓ | ૨૦ |
સરકાર | |
• માળખું | રાજ્ય સરકાર |
• ગવર્નર | પદ્મનાભ આચાર્ય |
• મુખ્યમંત્રી | પેમા ખાંડુ[2]ભાજપ[3] |
• વિધાનસભા | એક ગૃહિય - ૬૦ બેઠકો |
• સંસદ | રાજ્ય સભા ૧ લોક સભા ૨ |
• હાઇ કોર્ટ | ગૌહાટી હાઇ કોર્ટ - ઇટાનગર શાખા |
વિસ્તાર ક્રમ | ૧૫ |
વસ્તી (૨૦૧૧) | |
• કુલ | ૧૩,૮૨,૬૧૧ |
• ક્રમ | ૨૭ |
સમય વિસ્તાર | UTC+૫:૩૦ (ભારતીય માનક સમય) |
ISO 3166 ક્રમ | IN-AR |
HDI | ૦.૬૧૭ (medium) |
HDI ક્રમ | ૧૮મો (૨૦૦૫) |
સાક્ષરતા | ૬૬.૯૫% |
અધિકૃત ભાષા | અંગ્રેજી[4] |
વેબસાઇટ | arunachalpradesh |
રાજ્યના મુખ્ય ભાગ છે જે અગાઉ નોર્થ-ઇસ્ટ ફ્રન્ટિયર એજન્સી તરીકે ઓળખાય છે, ચીન દ્વારા વિવાદાસ્પદ તરીકે સિમલા સમજૂતીની કાયદેસરતા તે માન્ય રાખતું નથી. ચીન દક્ષિણ તિબેટ તરીકે મોટાભાગના રાજ્યનો દાવો કરે છે. આ રાજ્યમાં જલ ઉર્જાના વિકાસ માટે સંભવિત તકો જોવા મળે છે.
અરુણાચલ પ્રદેશ, જેના નામનો અર્થ ઉગતા સૂર્યની જમીન છે, તે સંસ્કૃતમાં પણ વનસ્પતિશાસ્ત્રીઓના સ્વર્ગ તરીકે ઓળખાય છે. ભૌગોલિક દૃષ્ટિએ, તે ઉત્તર-પૂર્વ ભારતીય રાજ્યોમા સૌથી મોટું રાજ્ય છે. બીજા ઉત્તર-પૂર્વ ભારતીય રાજ્યોની જેમ અરુણાચલ પ્રદેશના લોકોના મૂળ તિબેટ-બર્મન પ્રજાતિ છે. તાજેતરના સમયમાં, ભારત અને બીજા દેશોમાં વિવિધ ભાગોમાં સ્થળાંતર કરીને આવેલા લોકોની મોટી સંખ્યામાં રાજ્યની વસ્તી સાથે વ્યાપક આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક સંબંધો બાંધવામાં આવ્યા છે.
વિવિધ સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ સાથે સમૃદ્ધ અરુણાચલ પ્રદેશ ભારતીય ઉપખંડમાં સૌથી વધુ પ્રાદેશિક ભાષાઓ ધરાવે છે.