Fisiceoir teoiriciúil Briotanach ab ea Stephen Hawking (8 Eanáir 1942 – 14 Márta 2018). Bhí obair mhór déanta aige i réimse na cosmeolaíochta agus maidir le himtharraingt chandamach. Bhí sé aitheanta ag fisiceoirí mar shaineolaí ar na dúphoill.[1]
Fíricí Gasta Ainm sa teanga dhúchais, Beathaisnéis ...
Stephen Hawking |
Ainm sa teanga dhúchais | (en) Stephen William Hawking |
---|
|
Breith | 8 Eanáir 1942 Oxford, England |
---|
Bás | 14 Márta 2018 76 bliana d'aois Cambridge, England |
---|
Siocair bháis | Bás nádúrtha (Scléaróis chliathánach amatrófach) |
---|
Áit adhlactha | Abtheach Westminster |
---|
|
|
Ollamh Lúcásach le Matamaitic |
---|
|
|
1979 – 2009 ← James Lighthill – Michael Green → |
|
|
|
Reiligiún | luach ar iarraidh |
---|
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Trinity Hall (en) - dochtúireacht (1962–1966) Coláiste na hOllscoile, Oxford - fisic (1959–1962) St Albans School (en) (1952–) Ollscoil Cambridge St Albans High School for Girls (en) Byron House School (en) |
---|
Céim acadúil | Baitsiléir Ealaíon dochtúireacht |
---|
Tráchtas acadúil | Properties of expanding universes (1966 ) |
---|
Comhairleoir dochtúireachta | Dennis W. Sciama |
---|
Áit chónaithe | Sasana |
---|
Teanga dhúchais | Béarla |
---|
|
Réimse oibre | Teoiric ghinearálta na coibhneasachta, imtharraingt chandamach, an fhisic theoiriciúil, cosmeolaíocht, matamaitic fheidhmeach, an Chruinne agus dúpholl |
---|
Suíomh oibre | Cambridge |
---|
Gairm | fisiceoir teoiriciúil, cosmeolaí, scríbhneoir |
---|
Fostóir | Perimeter Institute for Theoretical Physics (en) (2008–2018), bás an duine California Institute of Technology (1970–1975) Coláiste Gonville agus Caius, Ollscoil Cambridge, comhalta taighde (1965–1969) Dámh na Matamaitice, Ollscoil Cambridge (1962–1965) Ollscoil Cambridge (–2018), bás an duine |
---|
Ball de pháirtí polaitíochta | luach ar iarraidh |
---|
Ball de | |
---|
Gluaiseacht | An tAindiachas |
---|
Mac/iníon léinn de chuid | Dennis W. Sciama |
---|
Faoi thionchar | |
---|
Teangacha | Béarla |
---|
|
|
Saothar suntasach |
Mac léinn dochtúireachta | Don Page, Wu Zhongchao, Marika Taylor, Fay Dowker, Bruce Allen, Raphael Bousso, Bernard Carr, Christophe Galfard, Malcolm Perry, Raymond Laflamme, Thomas Hertog, Gary Gibbons, Jonathan Halliwell, Christopher Pope, Ian Gordon Moss, Andrew Chamblin, Peter David D'Eath, Nicholas P. Warner, Alan Loddon Yuille, James D. E. Grant, Harvey Reall, Simon Frederick Ross, Friedel Epple, James Sparks, Mike Cassidy, Paul Davis, Mike Fawcett, Justin D. Hayward, Christopher J. Hunter, Alan Lapedes, Julian Luttrell, Oisin MacConamhna, Tim Prestidge, Chris Prior, Paul Shellard, Brian Whitt, Zhong Chao Wu, Daksh Lohiya, Stephen Theodore Siklos, Ricardo Monteiro, GianPaolo Procopio agus Glenn Lyons |
---|
Suíomh a chartlainne | |
---|
|
Céile | Jane Wilde Hawking (1965–1991), colscaradh Elaine Mason (1995–2006), colscaradh |
---|
Páiste | Lucy Hawking ( Jane Wilde Hawking) Robert Hawking ( Jane Wilde Hawking) Timothy Hawking ( Jane Wilde Hawking) |
---|
Athair | Frank Hawking agus Isobel Eileen Hawking |
---|
|
|
31 Márta 2018 | sochraid (Cambridge)
|
|
Gradam a fuarthas |
|
|
Suíomh gréasáin | hawking.org.uk |
---|
|
Dún
Chruthaigh sé go n-astaíonn dúphoill radaíocht (atá le brath ar threalamh speisialta eolaíochta).[2] "Rí na Cruinne" an leasainm atá air.
Bhain sé clú agus cáil amach i measc gnáthléitheoirí lena chuid leabhar faisnéise, go háirithe A Brief History of Time ("Gearrstair an Ama"). Is leabhar cliste é, a leagann a chuid teoiricí amach ar bhealach simplí intuigthe don léitheoir.
Bhí staidéar déanta aige ar thús na cruinne, agus ar an tionchar a n-imreoidh an fhisic chandamach ar a cinniúint.
Cé go raibh an t-uafás gradam faighte aige, ar nós Bonn Albert Einstein 1979, Ord Impireacht na Breataine (Ceannasaí) 1982, Duais Wolf san Fhisic 1988, Gradam Phrionsa Asturias (1989), Gradam Eolaíochta an Phobail (2006) agus Bonn Uachtaráin na Saoirse (2009), ní raibh duais Nobel bronnta air.