Bhí Adolf Hitler (20 Aibreán 1889 – 30 Aibreán 1945) ina cheannaire (nó Führer) ar an nGearmáin ón mbliain 1933 go dtína bhás sa bhliain 1945.[1] Ba eisean a thosaigh ar an gcogadh ar an bPolainn, rud a chuir tús leis an Dara Cogadh Domhanda, arbh é a thoradh é gur tháinig deireadh lena réimeas féin. Ar dtús, d'éirigh leis post an tSeansailéara, is é sin, an phríomhaireacht, a bhaint amach, agus ansin, chuir sé Acht na gCumhachtaí i bhfeidhm, a chuir ar a chumas an tír a rialú beag beann ar an bparlaimint. Nuair a bhí sé i gceannas ar an tír, bhunaigh sé stát ollsmachtúil nár fhág cead cainte ar bith ag an bhfreasúra, agus bhain sé an chuid ba mhó de na cearta sibhialta de na saoránaigh. Rinne sé géarleanúint chruálach ar a chuid naimhde polaitiúla, ar nós na gCumannach, na nDaonlathach Sóisialta, agus a lán dreamanna eile. Bhí an ciníochas fite fuaite trína shaoldearcadh, ionas nach raibh meas an mhadra aige ar na Giúdaigh ná ar na Slavaigh. D'fhéach sé le Giúdaigh uile na hEorpa a mharú, agus leis an bplean seo—"Fuascailt Dheiridh na Ceiste Giúdaí"—a chur i bhfeidhm, thóg lucht a leanúna campaí géibhinn ar fud na hEorpa leis na Giúdaigh a thachtadh ina sluaite le gás nimhe. Nuair a bhí díormaí an Airm Dheirg ag cúngú air i mBeirlín, chuir sé lámh ina bhás féin in éineacht le boic mhóra eile an pháirtí, go háirithe Joseph Goebbels. Go gairid roimh a bhás, phós sé Eva Braun, a bhí mar leannán aige le fada.
Fíricí Gasta Beathaisnéis, Breith ...
Adolf Hitler |
|
Breith | 20 Aibreán 1889 Braunau am Inn, An Ostair |
---|
Bás | 30 Aibreán 1945 56 bliana d'aois Führerbunker |
---|
Siocair bháis | Féinmharú (Tráma balaistíoch) |
---|
Áit adhlactha | luach anaithnid |
---|
|
|
3 Uachtarán na Gearmáine |
---|
|
|
2 Lúnasa 1934 – 30 Aibreán 1945 ← Paul von Hindenburg – Karl Dönitz (en) → |
Reichsstatthalter (en) An Phrúis |
---|
30 Eanáir 1933 – 30 Aibreán 1945 ← luach ar iarraidh |
Reichskanzler |
---|
|
30 Eanáir 1933 – 30 Aibreán 1945 ← Kurt von Schleicher (en) – Joseph Goebbels → |
Ball de Reichstag Phoblacht Weimar |
---|
|
Ball de Reichstag na Gearmáine Naitsíoch |
---|
|
|
|
|
|
|
Idé-eolaíocht pholaitíochta | Naitsíochas, Frith-Sheimíteachas, white supremacy (en) , Faisisteachas, frithchumannachas agus Anti-Romanyism (en) |
---|
Reiligiún | luach anaithnid |
---|
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Lambach Abbey (en) Staats-Realschule Bundesrealgymnasium Linz Fadingerstraße |
---|
Áit chónaithe | Berghof (en) Führerbunker Barackenkasernement Oberwiesenfeld (en) Hitler's Munich apartment (en) Wolf's Lair (en) Neue Reichskanzlei Kransberg Castle (en) |
---|
Teanga dhúchais | an Ghearmáinis |
---|
Meáchan | 72 kg |
---|
Airde | 175 cm |
---|
Dath súile | Gorm |
---|
Dathán gruaige | Gruaig dhonn |
---|
|
Réimse oibre | Naitsíochas, Nazi propaganda (en) , deachtóireacht mhíleata agus polaitíocht |
---|
Suíomh oibre | Linz Berghof (en) Wolf's Lair (en) Beirlín Vín München Führerbunker |
---|
Gairm | polaiteoir |
---|
Tréimhse oibre | 1914 – 30 Aibreán 1945 |
---|
Ball de pháirtí polaitíochta | Páirtí Oibrithe na Gearmáine (1919–1921) Páirtí na Naitsithe |
---|
Ball de | |
---|
Spéis aige/aici i | Bailiúchán ealaíne |
---|
Faoi thionchar | |
---|
Teangacha | Gearmáinis na hOstaire agus an Ghearmáinis |
---|
|
Géillsine | Impireacht na Gearmáine |
---|
Brainse míleata | Arm Impiriúil na Gearmáine, Wehrmacht, Arm na Baváire agus cos-slua |
---|
Céim mhíleata | Gefreiter (1914–) Gefreiter (1914–) |
---|
I gceannas ar | Wehrmacht |
---|
Coinbhleacht | An Chéad Chogadh Domhanda, An Dara Cogadh Domhanda, An Chéad Chath Ypres (1914), Cath Fromelles, Cath an Somme, Cath Arras, Cath Passchendaele, Ionsaí an Earraigh, 1918, An Chéad Cath Marne agus Ionradh na Polainne |
---|
Ealaíontóirí gaolmhara | Iósaf Stailín |
---|
|
|
luach ar iarraidh | an tUileloscadh |
1940 | Aktion T4 (en) |
9 Samhain 1923 | Putsch an Halla Leanna |
|
|
Saothar suntasach |
|
Céile | Eva Braun (1945–1945), bás a c(h)éile |
---|
Páirtí | Maria Reiter Geli Raubal Eva Braun (luach anaithnid–1945) |
---|
Athair | Alois Hitler agus Klara Pölzl |
---|
Siblín | Ida Hitler, Paula Hitler, Gustav Hitler, Edmund Hitler, Otto Hitler, Alois Hitler, Jr. agus Angela Hitler |
---|
Duine muinteartha | Johanna Hiedler (máthair mháthar) Geli Raubal (iníon deirféar) Leo Rudolf Raubal (mac deirféar) Bridget Dowling (deirfiúr chéile) William Patrick Stuart-Houston (nia) Heinz Hitler (nia) Franziska Braun (máthair chéile) Ilse Braun (deirfiúr chéile) Gretl Braun (deirfiúr chéile) Therese Schmidt (aintín) Anton Schmidt (col ceathair fir) Elfriede Hochegger (neacht) Johann Schmidt Óg (col seisir fireann) Johann Schmidt (col ceathair fir) Maria Koppensteiner (female first cousin (en) ) Johanna Pölzl (aintín) Eduard Schmidt (col ceathair fir) Adolf Koppensteiner (col seisir fireann) Aloisia Veit (col seisir baineann) Maria Schicklgruber (seanmháthair athartha) Josef Veit (col seisir fireann) Viktoria Veit (col seisir baineann) Josefa Veit (col seisir baineann) Johann Schicklgruber (sin-seanathair) Theresia Pfeisinger (sin-seanmháthair) Johann Baptist Pölzl (seanathair ar thaobh na máthar) Martin Hiedler (sin-seanathair) Anna Maria Göschl (sin-seanmháthair) Josepha Schicklgruber (seanaintín) Peter Raubal (grandnephew (en) ) Heiner Hochegger (grandnephew (en) ) Hedwig Mickley (deirfiúr chéile) Friedrich Braun (athair a mhná céile) Martin Heinrich Hammitzsch (deartháir céile) |
---|
Ciontaíodh i | high treason (en) |
---|
|
|
1 Meán Fómhair 1939-2 Meán Fómhair 1945 | An Dara Cogadh Domhanda
|
|
Gradam a fuarthas |
|
|
|
Dún