کلیسای ارتدکس شرقی
یکی از سه شاخه اصلی مسیحیت / From Wikipedia, the free encyclopedia
کلیسای ارتدکس یا کلیسای ارتدکس شرقی یکی از سه شاخهٔ اصلی مسیحیت میباشد.[1] این کلیسا در سال ۱۰۵۴ پس از میلاد و در پی جدایش بزرگ در کلیسا بهوجود آمد.[2] در پی این جدایش پاپ لئون نهم و اسقف اعظم قسطنطنیه یکدیگر را طرد کردند.[3] این جدایش به دلایل گوناگونی انجام پذیرفت. از جمله میتوان به اختلاف نظر در مورد ماهیت روحالقدس اشاره کرد. عقیده کلیسای شرقی این بود که روحالقدس همزمان نشأت گرفته یا برخاسته از پدر و منتقل شده به پسر میباشد؛ ولی کلیسای غربی بر این باور بود که روحالقدس برخاسته از پدر و پسر میباشد.[4][5]
واژه یونانی ὀρθόδοχος صفتی مرکب از پیشوند ὀρθός به معنای درست و واژه یونانی δόξα به مفهوم عقیده است. هنگامی که این واژه صفت رفتار و اعتقاد به معنای رسمی باشد، پذیرفته و صحیح است و اگر برای توصیف شخص به کار رود، به معنای درست آیین و سنتی خواهد بود. اگر این واژه با حرف O بزرگ نوشته شود، نام گروهی از مسیحیان است که در مقطعی از تاریخ، برخی آموزههای رایج میان مسیحیان را خروج از آیین دانسته و پایبندی به آموزههای جایگزین آنها را شرط راست کیشی در نظر گرفتند.[6] کلیسای ارتدکس شرقی شامل کلیساهایی میشود که همگی در دورهای از تاریخ کلیسای سلطنتی بیزانسی به وجود آمدهاند. امروزه کلیسای ارتدکس از کلیساهای متعدد مستقلی تشکیل شده که معمولاً با یکدیگر در تماساند، اما هریک عهدهدار ادارهٔ خویش هستند. در این کلیساها، آداب نماز، اصول اعتقادی و قوانین مشترک است و نوع واحدی از روحانیت ترویج میشود.[7]
مهمترین کلیساهای ارتدکس عبارتند از:
- پاتریارکنشین جهانی قسطنطنیه
- پاتریارکنشین ارتدکس یونانی اسکندریه
- پاتریارکنشین ارتدکس یونانی انطاکیه
- پاتریارکنشین ارتدکس یونانی اورشلیم
- کلیسای ارتدکس روسی
- کلیسای ارتدکس گرجی
- کلیسای ارتدکس صربی
- کلیسای ارتدکس رومانی
- کلیسای ارتدکس بلغارستان
- کلیسای قبرس
- کلیسای یونان
- کلیسای ارتدکس آلبانی
- کلیسای ارتدکس لهستان
- کلیسای ارتدکس سرزمینهای چک و اسلواکی[8]