پیشمرگه
مجموعه نیروهای نظامی در اقلیم کردستان عراق / From Wikipedia, the free encyclopedia
پیشمرگه (به کردی کرمانجی: Pêşmerge، به کردی سورانی: پێشمهرگه) اصطلاحی برای اشاره به نیروهای مسلح کرد است. این اصطلاح نخستین بار در سال ۱۳۲۴ پس از تأسیس جمهوری مهاباد در نامگذاری نیروهای نظامی کشور تازه تأسیسشده استفاده و از آن پس وارد ادبیات کردی شد.
کشور | عراق |
---|---|
نبردها | خیزش شعبانیه |
سربلندی(های) نبرد | نبرد کوبانی، نبرد سنجار، نبرد کرکوک،نبرد نخست حزب دمکرات کردستان ایران و کومله با ارتش جمهوری اسلامی(پیش از صلح موقت) |
فرماندهان | |
فرمانده کل قوا | مسعود بارزانی |
فرمانده | جلال طالبانی |
در تاریخ سیاسی و مبارزاتی مردم کردستان، سازمانهای سیاسی و احزاب مختلفی از جمله سازمان خبات کردستان ایران، حزب دموکرات کردستان ایران، حزب دموکرات کردستان عراق، اتحادیه میهنی کردستان و احزاب فعال با نام کومله، پارت آزادی کردستان، نیروهای مسلح خود را با نام پیشمرگ سازمان دادهاند. این در حالی است که حزب کارگران کردستان، حزب حیات آزاد کردستان و حزب اتحاد دمکراتیک برای مشخص کردن نیروهای مسلح خود، به جای کلمهٔ پیشمرگه از گریلا که (برگرفته از واژه انگلیسی Guerrilla به معنی چریک) استفاده میکنند.[1]همچنین در تاریخ کردستان همواره زنان در کنار مردان جنگیدهاند و لفظ پیشمرگه یا گریلا برای آنان نیز به کار میرود.
واژه پیشمرگ در زبان فارسی نیز قدمت زیادی دارد. در قدیم به اشخاصی که غذای مشکوکی را برای اطمینان از سمی نبودنش، پیش از صرف آن غذا توسط شاه، میچشیدند یا جلوتر از شاه یا شخص بزرگ دیگری به گذرگاه خطرناکی وارد میشدند پیشمرگ (شاه) میگفتند، که در کردستان به افرادی که از مکانی پاسداری و حفاظت کنند از واژه پیشمرگان استفاده میکنند.[2] البته در دوره قاجاریه و پهلوی این واژه رایج بود.