سال کبیسه
سالی که یک روز اضافه دارد و در گاهشمار هجری خورشیدی هر چهار سال یکبار سال کبیسه وجود دارد. / From Wikipedia, the free encyclopedia
سال کَبیسه یا بِهیزَکی یا اندرگاهی[1][2] یا انباشته[3] در گاهشماری، سال معینی است که تعداد روز یا روزهایی برای جبران کمبود سالهای عمومی (درپی انباشت کسر چند سال) از مقدار واقعی آن یا جبران کمبود سالهای خاص نسبت به سالهای دیگر، در هر دوره بر آن میافزایند. در گاهشمارهای خورشیدی تقریباً هر چهار سال و در گاهشمارهای قمری هر سه سال (گاه دو سال) یک روز کبیسه وجود دارد. در گاهشمار هجری خورشیدی (گاهشمار ایران) سال ۳۶۵ روز در نظر گرفته میشود در حالی که سال خورشیدی واقعی تقریبا ۳۶۵ روز و ۶ ساعت است. برای جبران کسری آن ۶ ساعت هر چهار سال یکبار یک روز به آخر سال (۳۰ ام اسفند) اضافه میکنند و سال ۳۶۶ روزه را کبیسه میگویند.
البته مقدار واقعی سال خورشیدی از ۳۶۵ روز و ۶ ساعت اندکی کمتر است (۱۱ دقیقه و ۱۵ ثانیه) برای جبران این کسری پس از یک بازه طولانی مدت (هر ۳۲ سال یکبار) کبیسهگیری را پنج ساله انجام میدهند. در گاهشمارهای خورشیدی قمری، مانند گاهشماری عبری و گاهشماری چینی، هر سه سال (به ندرت دو سال) یک ماه کبیسه وجود دارد. اگر سال کبیسه نداشته باشیم، فصلها به مرور از جای خود خارج میشوند و در یک دوره ۷۰۰ ساله، شروع تابستان در نیمکره شمالی از ماه ژوئن به ماه اکتبر منتقل خواهد شد[4]