دریاچه هامون
دریاچۀ مشترک افغانستان و ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
دریاچه و تالاب بینالمللی هامون (نامهای قدیمی: دریاچهٔ سیستان،[2] دریاچهٔ زَرَنگ[3]) سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه ارومیه، هفتمین تالاب بینالمللی جهان[4] و یکی از ذخیرهگاههای زیستکره در ایران است. دریاچه و تالاب هامون در منطقه سیستان و در استان سیستان و بلوچستان واقع شدهاند.[5] این دریاچه از سه دریاچه کوچک به نامهای هامون پوزک، هامون صابری و هامون هلمند (هیرمند) تشکیل شده و هامون گود زره هم کمی دورتر از این سه قرار گرفتهاست. این دریاچهها در زمان فراوانی آب به هم میپیوندند و دریاچهٔ مشترک هامون، میان افغانستان و ایران را تشکیل میدهند. رودخانهٔ هیرمند شریان اصلی ورود به هامون است و رودخانههای خاش رود، فراه، هاروت رود، شوررود، حسینآباد و نهبندان نیز به هامون میریزند. این دریاچه پس از معاهدات سیاسی مختلف بینایران و افغانستان بخش وسیعی از این دریاچه که در ایران قرار داشته کاملا خشک شده است. این روند خشکی تالاب هامون باعث نابودی بخش وسیعی از زیست محیط شرق ایران نیز شده است.
دریاچهٔ هامون نام باستانی: کیانسی | |
---|---|
موقعیت | ایران، سیستان افغانستان، ولایت فراه |
مختصات | ۳۰°۵۰′ شمالی ۶۱°۴۰′ شرقی |
درونشارشهای کلان | رودخانهٔ دائمی و فصلی از جمله هیرمند به همراه خاشرود، فراه رود، هاروت رود، شور رود، رودخانه حسینآباد و رودخانه نهبندان |
برونشارشهای کلان | تبخیر |
کشورهای حوضه | افغانستان، ایران |
مساحتِ رو | ۵٬۶۶۰ کیلومتر مربع |
بیشترین ژرفا | [ابزار تبدیل: needs a number] |
وسعت دریاچهٔ هامون در زمان پرآبی ۵٬۶۶۰ کیلومتر مربع است که از این مقدار ۳٬۸۲۰ کیلومتر مربع متعلق به ایران و بقیه متعلق به افغانستان است. با این اوصاف، دریاچهٔ هامون وابسته به رودخانهٔ هیرمند است و این وابستگی باعث شده تا هرگونه نوسانات در میزان آب آن، مشکلاتی را برای همهٔ سامانه به وجود آورد.
تالاب هامون در چهارمین کنگرهٔ جهانی ذخیرهگاههای زیستکره که روزهای پایانی سال ۱۳۹۴ در لیما پایتخت پرو برگزار شد، توسط یونسکو بهعنوان ذخیرهگاه زیستکره ثبت شد[6] و بدین ترتیب تعداد ذخیرهگاههای زیستکره در ایران به ۱۲ مورد افزایش یافت.[7]