جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی
کشور سوسیالیستی سابق در اتیوپی و اریتره (۱۹۸۷–۱۹۹۱) / From Wikipedia, the free encyclopedia
اتیوپی با نام رسمی جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی (به امهری: የኢትዮጵያ ሕዝባዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ، Ye-Ītyōṗṗyā Həzbāwī Dīmōkrāsīyāwī Rīpeblīk) یک دولت سوسیالیستی بود که از ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۱ در اتیوپی و اریتره کنونی وجود داشت.
جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۹۸۷–۱۹۹۱ | |||||||||
سرود: Ītyoṗya, Ītyoṗya, Ītyoṗya, qidä mī ኢትዮጵያ, ኢትዮጵያ, ኢትዮጵያ ቂዳ ሚ "اتیوپی، اتیوپی، اتیوپی اول باشد" | |||||||||
جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی در سال ۱۹۹۱ | |||||||||
پایتخت | آدیس آبابا | ||||||||
بزرگترین شهر | پایتخت | ||||||||
زبان(های) رسمی | امهری | ||||||||
دین(ها) | آتئیسم دولتی | ||||||||
حکومت | متمرکز مارکسیست–لنینیست تکحزبی جمهوری سوسیالیستی | ||||||||
دبیرکل | |||||||||
• ۱۹۸۷–۱۹۹۱ | منگیستو هایله ماریام | ||||||||
رئیسجمهور | |||||||||
• ۱۹۸۷–۱۹۹۱ | منگیستو هایله ماریام | ||||||||
• ۱۹۹۱ | تسفای گبر کیدان | ||||||||
نخستوزیر | |||||||||
• ۱۹۸۷–۱۹۸۹ | فیکره سلاسی وگدرس | ||||||||
• ۱۹۸۹–۱۹۹۱ | هایلو یمینو | ||||||||
• ۱۹۹۱ | تسفای دینکا | ||||||||
قوه مقننه | شنگوی ملی | ||||||||
دوره تاریخی | جنگ سرد | ||||||||
• قانون اساسی ۱۹۸۹ | ۲۲ فوریه ۱۹۸۷ | ||||||||
• سقوط آدیس آبابا | ۲۸ مه ۱۹۹۱ | ||||||||
مساحت | |||||||||
۱۹۸۷ | ۱٬۲۲۱٬۹۰۰ کیلومتر مربع (۴۷۱٬۸۰۰ مایل مربع) | ||||||||
۱۹۹۰ | ۱٬۲۲۱٬۹۰۰ کیلومتر مربع (۴۷۱٬۸۰۰ مایل مربع) | ||||||||
جمعیت | |||||||||
• ۱۹۸۷ | ۴۶٬۷۰۶٬۲۲۹ | ||||||||
• ۱۹۹۰ | ۵۱٬۶۶۶٬۶۲۲ | ||||||||
واحد پول | بیر اتیوپی (ETB) | ||||||||
پیششماره تلفنی | ۲۵۱+ | ||||||||
کد ایزو ۳۱۶۶ | ET | ||||||||
| |||||||||
امروز بخشی از | اتیوپی اریتره |
جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی در فوریه ۱۹۸۷ پس از تصویب قانون اساسی ۱۹۸۷ در رفراندوم ملی بهعنوان یک دولت تکحزبی مارکسیست–لنینیست تأسیس شد. درگ، حکومت نظامی که از سال ۱۹۷۴ بر اتیوپی بهعنوان یک دولت موقت حکومت میکرد، برای انتقال به حکومت غیرنظامی برنامهریزی کرد و در سال ۱۹۸۴ پس از پنج سال تأسیس جمهوری سوسیالیستی را اعلام کرد. حزب کارگران اتیوپی در همان سال بهعنوان یک حزب پیشتاز به رهبری منگیستو هایله ماریام، رئیس درگ تأسیس شد. درگ با اعلام تأسیس جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی منحل شد اما تا سپتامبر که دولت جدید روی کار آمد، سه ماه پس از انتخابات عمومی ژوئن، بهصورت دوفاکتو به اداره کشور ادامه داد. اعضای بازمانده درگ بر کشور تسلط داشتند. منگیستو رئیسجمهور اتیوپی و هم دبیرکل حزب کارگران اتیوپی بود.[1]
دولت جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی بسیار متمرکز بودهاست و با ساختار قدرت دوفاکتوی مشابه سایر دولتهای کمونیستی بود. قوه مقننه، شنگوی ملی، بهطور صوری بالاترین ارگان قدرت دولتی بود. رئیسجمهور بهعنوان رئیس کشور و رئیس دولت با اختیارات اجرایی و دادگذاری گستردهای خدمت میکرد. رئیسجمهور بهعنوان رئیس شورای دولتی که بین جلسات شنگو فعالیت داشت، خدمت میکرد. در عمل، اصول سانترالیسم دموکراتیک به این معنی بود که شنگو چیزی بیش از تصمیماتی که قبلاً توسط حزب کارگران اتیوپی و پلیتبورو گرفتهشدهبود، انجام نمیداد. منگیستو هم بهعنوان رئیسجمهور و هم رهبر حزب، یک دیکتاتور صوری بود. او و اعضای بازمانده درگ، دولت نظامی موقت سوسیالیستی اتیوپی، بر پلیتبوروی حزب کارگران اتیوپی تسلط داشته و آن را کنترل میکردند. قانون اساسی تمام آزادیهای شخصی را تضمین میکرد، اما دولت در عمل تقریباً هیچ توجهی به آنها نداشت.
جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی، دولت تازه تأسیس این کشور، وارث مسائلی بود که اتیوپی را در دوران درگ ویران کرد، از جمله این مسائل؛ قحطی ۱۹۸۳–۱۹۸۵، اتکا به کمکهای خارجی و افول جنبش جهانی کمونیستی بود. اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۰ به حمایت از جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی پایان داد و درگیریهای داخلی نظیر جنگ داخلی اتیوپی و جنگ استقلال اریتره باعث شد که اقتدار حزب کارگران اتیوپی بهطور فزایندهای توسط شبه نظامیان قومی و گروههای ضد دولتی به چالش کشیده شود. در ماه مه ۱۹۹۱، منگیستو، رئیسجمهور جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی به تبعید گریخت. رژیم سوسیالیستی اتیوپی فقط یک هفته بعد از تواری منگیستو دوام آورد تا اینکه جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی وارد آدیس آبابا شد و انحلال جمهوری دموکراتیک خلق اتیوپی را اعلام و دولت انتقالی اتیوپی را جایگزین آن کرد.