انقلاب فوریه
From Wikipedia, the free encyclopedia
انقلاب فوریه (روسی: Февра́льская револю́ция، آوانگاری Fevral'skaya revolyutsiya؛ IPA: [fʲɪvˈralʲskəjə rʲɪvɐˈlʲutsɨjə]) که در تاریخنگاری شوروی معروف به انقلاب دموکراتیک بورژاوی فوریه[2] یا انقلاب مارس است،[3] نخستین گام از دو انقلابی بود که در سال ١٩١٧ در روسیه رخ داد.
انقلاب فوریه | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از انقلاب روسیه و انقلاب های ١٩١٧-١٩٢٣ | |||||||
اعتراضات در پتروگراد، مارس ١٩١٧ | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
دولت: سلطنتطلبان:
|
جمهوری خواهان:
| ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
|
| ||||||
قوا | |||||||
پلیس پتروگراد: ٣۵٠٠ | |||||||
تلفات و خسارات | |||||||
١۴۴٣ کشته در پتروگراد[1] |
رویدادهای اصلی انقلاب در پتروگراد (سنت پترزبورگ کنونی)، پایتخت آن زمان روسیه، و در نزدیکی آن اتفاق افتاد. در آنجا نارضایتی طولانی مدت از سلطنت به اعتراضات گسترده علیه جیره بندی مواد غذایی در ٢٣ فوریه سبک قدیم (٨ مارس سبک جدید) تبدیل شد.[4][5] فعالیت انقلابی حدود هشت روز به طول انجامید که شامل تظاهرات گسترده و درگیریهای مسلحانه خشونت آمیز با پلیس و ژاندارمها، آخرین نیروهای وفادار به سلطنت روسیه، بود. در ٢٧ فوریه سبک قدیم (١٢ مارس سبک جدید) نیروهای پادگان پایتخت در کنار انقلابیون قرار گرفتند. سه روز بعد تزار نیکلای دوم از سلطنت کنارهگیری کرد و حکومت دودمان رومانوف و امپراتوری روسیه پایان یافت. پس از این واقعه یک دولت موقت به رهبری شاهزاده گئورگی لووف جایگزین شورای وزیران روسیه شد.
دولت موقت به شدت منفور بود و مجبور شد قدرت دوگانه را با شورای پتروگراد تقسیم کند. پس از روزهای ژوئیه، که در آن دولت صدها معترض را کشت، الکساندر کرنسکی رئیس دولت شد. او نتوانست مشکلات فوری روسیه، از جمله کمبود مواد غذایی و بیکاری گسترده را برطرف کند، زیرا تلاش می کرد روسیه را درگیر جنگ جهانی اول نگه دارد. شکست های دولت موقت منجر به انقلاب اکتبر توسط بلشویک های کمونیست در اواخر همان سال شد. انقلاب فوریه کشور را تضعیف کرده بود. انقلاب اکتبر آن را شکست و منجر به جنگ داخلی روسیه و در نهایت تشکیل اتحاد جماهیر شوروی شد.[6]
به نظر میرسد که انقلاب بدون هیچ گونه رهبری واقعی یا برنامه ریزی رسمی رخ داده است.[7] روسیه از تعدادی مشکلات اقتصادی و اجتماعی رنج میبرد که پس از شروع جنگ جهانی اول در سال ١۹١۴ تشدید شد. سربازان ناراضی از پادگان شهر به شورشیان نان، عمدتاً زنان در صف نان، و اعتصاب کنندگان صنعتی در خیابانها پیوستند. با ترک روزافزون سربازان از پادگان بیانضباط پایتخت، و با دور شدن نیروهای وفادار در جبهه، شهر دچار هرج و مرج شد، و منجر به تصمیم تزار برای کناره گیری تحت نظر ژنرال هایش گردید. در مجموع، بیش از ١٣٠٠ نفر در تظاهرات فوریه ١٩١٧ کشته شدند.[8] مورخین مختلف دلایل گوناگونی برای چگونگی آغاز انقلاب ذکر کردهاند. مورخان روسی زمان اتحاد جماهیر شوروی علت آن را خشم پرولتاریا علیه بورژوازی در حال رشد روسیه ذکر کردند. لیبرال های روسیه به جنگ جهانی اول اشاره کردند. رویزیونیستها آن را به اختلافات زمینی پس از دوران سرفداری و اصلاحات الکساندر دوم ربط میدهند. مورخان مدرن ترکیبی از این عوامل را ذکر کرده و اسطورهسازی این واقعه را نقد میکنند.