اخشیدهای سغد
From Wikipedia, the free encyclopedia
اخشیدهای سغد یا اخشیدهای سمرقند، سلسله ای از فرمانروایان سغد در ماوراءالنهر به پایتختی سمرقند در دوران پیشازاسلام و اوایل اسلام بودند. لقب «اخشید» (از زبان سغدی: xšyδ، xšēδ «به معنای پادشاه») ریشهٔ ایرانی دارد. محققین آن را از ریشه ایرانی قدیم خشاتا، «درخشنده، درخشان» یا از خشایاثیه، بهمعنای «پادشاه» (که منشأ لقب شاه نیز هست) میدانند.[3]فرمانروایان شاهزادهنشین فرغانه را نیز «اخشید» مینامیدند، همچنین پادشاهان اسروشنه را نیز «افشین» میخواندند که این نیز شکل دیگری از همین اخشید است. شیشپیر، حاکم کش، در سالهای ۶۳۱–۶۴۲ میلادی سمرقند را فتح کرد و سلسله اخشیدها را بنیانگذاری کرد.[4]حکومت او در سمرقند پس از قبایل هپتالی بود که از حدود سال ۴۳۷ پس از میلاد شهر را تصرف کرده بودند. پس از شیشپیر، چندین نسل از پادشاهان دیگر جانشین او شدند که از طریق تواریخ چینی و سکههای آنان شناسایی شدهاند.[4]
اخشیدهای سغد اوناش اخشیدهای سغد | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۶۴۲–۷۵۵ CE | |||||||||||||
پایتخت | سمرقند | ||||||||||||
زبان(های) رایج | سغدی | ||||||||||||
دین(ها) | زرتشتی | ||||||||||||
دوره تاریخی | دوران باستان متاخر | ||||||||||||
• بنیانگذاری | ۶۴۲ | ||||||||||||
• فروپاشی | ۷۵۵ CE | ||||||||||||
|