Ukraina-Europar Batasuna harremanak
From Wikipedia, the free encyclopedia
Europar Batasunaren (EB) eta Ukrainaren arteko harremanak Ukraina eta Europar Batasuna Elkarteko Akordioaren eta Merkataritza Askeko Eremu Sakon eta Osoaren (DCFTA) bidez eratzen dira. Ukraina lehentasunezko bazkidea da Ekialdeko Lankidetzaren eta Europako Auzotasun Politikaren (ENP) barruan. EB eta Ukraina, elkarren artean, gero eta harreman estuagoa bilatzen ari dira, lankidetzatik haratago, pixkanaka integrazio ekonomikora eta lankidetza politikoan sakontzera joanez[1]
Ukraina-Europar Batasuna harremanak | |
---|---|
Europar Batasuna |
Ukraina |
Misio diplomatikoa | |
Nork ordezkatua | |
Mota | aldebiko harreman |
Osatuta | |
Elkartze-akordioa 2012an hasi zen, baina Ukrainako Gobernuak, 2013ko azaroaren 21ean, bertan behera utzi zituen elkartze-akordioa sinatzeko prestaketak, Viktor Janukovitx errusiazalearen presidentetzan[2][3], EBren Vilniusen 2013ko azaroaren 28-29an egindako goi bileran parte hartu zuenean[4][5]. Hasiera batean, elkartze-hitzarmena sinatzea aurreikusita bazegoen ere, ez zen hala izan. Elkartze-akordioa sinatzea atzeratzeko erabakiak EBren aldeko Euromaidan mugimenduaren[6] sorrera ekarri zuen. Horrek, 2014ko otsailean, 2013-2014ko Ukrainako iraultzaren ostean, parlamentuak Janukovitx eta bere gobernua kentzea ekarri zuen[2][7].
Elkartze-akordioaren atal politikoa 2014ko martxoaren 21ean sinatu zuen Arsenii Yatseniuk lehen ministro berriak[1]. Bien bitartean, EB Ukraina egonkortzen saiatu da ustelkerian murgildutako ustezko errusiar eta ukrainarren aktiboak izoztuz eta Ukrainari diru laguntza emanez[1][2][8]. 2014ko ekainaren 27an sinatu zuen Petro Poroxenko[9] presidente berriak Ukraina eta Europar Batasunaren arteko Elkartze-Akordioaren atal ekonomikoa. 2016ko urtarrilaren 1ean, Ukraina DCFTAn sartu zen EBrekin. Ukrainako hiritarrei, 2017ko ekainaren 11n, 180 eguneko epean 90 egunez gehienez, Schengen Eremura bisarik gabeko bidaia egiteko baimena eman zitzaien, eta Elkartze Hitzarmena 2017ko irailaren 1ean sartu zen indarrean[10][11][12]. 2019ko otsailaren 21ean, Ukrainako Konstituzioa aldatu zen, eta, Europar Batasuneko eta NATOko kide izateko, Ukrainak bete beharreko ibilbide estrategikoari buruzko arauak Oinarrizko Legearen hiru artikulu eta xedapen iragankorren hitzaurrean jasota daude. 2022ko otsailaren 28an, 2022ko Errusiako Ukrainaren inbasioaren menpean, Vladimir Zelensky Ukrainako presidenteak ofizialki sinatu zuen Ukraina EBko kide izateko eskaera[13]. EBko zortzi estatuk Ukrainarako atxikimendu prozesu bizkor baten aldeko gutun bat sinatu zuten[14]. 2022ko martxoaren 1ean, Ukrainako presidenteak hitz egin eta txaloak jaso zituen eztabaida baten ostean[15], Europako Parlamentuak Ukraina EBko kide izateko "hautagai" ofiziala izatea gomendatu zuen[16][17].
2022ko ekainaren 23an, Europako Parlamentuak ebazpen bat onartu zuen, Ukrainari Europar Batasuneko kide izateko hautagai estatusa berehala ematea eskatzen duena.[18][19] 2022ko ekainaren 23an, Europako Kontseiluak Ukrainari Europar Batasunean sartzeko hautagai izaera eman zion.[20]
Ukrainak EBko lau estatu kiderekin partekatzen ditu mugak —Hungaria, Polonia, Eslovakia eta Errumania—, denera 2,235 kilometre (1,389 mi) gutxi gorabehera, errepidez, trenbidez, ferryz, oinez eta bizikletaz egiteko 33 pasagunerekin.