Indiako mugimendu independentista
From Wikipedia, the free encyclopedia
Indiako mugimendu independentista herrialde horren kolonialismoaren aurkako mugimendu politikoa izan zen. Indiako independentzia oso prozesu luzea izan zen, XIX. mendean hasitako aldarrikapena. Nolabait, 1857ko iraultzak mugimendu horren abiapuntuak izan ziren. Amaiera, Mahatma Gandhiren buruzagitzarekin, XX. mendean eman zen, 1942 eta 1947 artean. Azkenik, independentzia 1947ko abuztuaren 15ean aldarrikatu zen.
Indiako independentziaren aldeko lehen mugimendu iraultzaile nazionalista Bengalatik sortu zen.[1] Geroago, eratu berri zen Indiako Kongresu Nazionalean errotu zen, buruzagi moderatuekin lurreko jendearentzat funtsezko eskubideak aldarrikatzeko. XX. mendearen hasieran jarrera erradikalagoak ezagutu ziren, Lal Bal Paltriunbiratuarekin, Aurobindo Ghoshekin edo V. O. Chidambaram Pillai bezalako pertsonalitateekin.[2]
1920ko hamarkadako autogobernuaren azken fasean Indiako Kongresu Nazionalak Mahatma Gandhiren indarkeriarik ezaren eta desobedientzia zibilaren politika onartuak izan ziren. Rabindranath Tagore, Subramania Bharati eta Bankim Chandra Chattopadhyay bezalako olerkari eta idazleek kontzientzia abertzalea zabaldu zuten. Sarojini Naidu, Pritilata Waddedar eta Kasturba Gandhi bezalako emakume buruzagiak Indiako emakumeen emantzipazioa eta askatasunaren aldeko borrokan parte-hartzea sustatu zuten. B. R. Ambedkarek Indiako gizartearen baztertuen eta pobreen kausa defendatu zuen.[3]
Indiako mugimendu independentistak gizartearen sektore guztiak hartzen zituen bere baitan. Etengabeko bilakaera ideologikoan zegoen, bestetik. Oinarrizko ideologia kolonialismoaren aurkakoa bazen ere, garapen ekonomiko independentearen ikuspegi batek babesten zuen egitura politiko laiko, demokratiko, errepublikano eta zibil-libertario batekin batera. 1930eko hamarkadaren ostean, mugimenduak joera sozialista sendoa hartu zuen. Mugimendu ezberdin horien lanek, azken finean, Indiako 1947ko Independentzia Legea ekarri zuten, Indiako Erresuma Batuarekiko mendekotasuna amaituz eta Pakistan sortuz.
India Ingalaterrako Koroaren Dominio izan zen 1950eko urtarrilaren 26ra arte, Indiako Konstituzioa indarrean jarri zen arte, Indiako Errepublika ezarriz. Pakistan, aldiz, domeinu bat izan zen 1956an bere lehen konstituzio errepublikarra onartu zuen arte. 1971n, Ekialdeko Pakistanek independentzia aldarrikatu zuen Bangladesheko Herri Errepublika gisa.