Effaith cobra
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mae'r effaith cobra yn digwydd pan fydd ymgais i ddatrys problem yn gwaethygu'r broblem,[1] math o ganlyniad anfwriadol. Defnyddir y term i ddangos achosion ysgogiad anghywir yn yr economi ac mewn gwleidyddiaeth.[2]
Tarddodd y term effaith cobra o hanesyn, a osodwyd ar adeg rheolaeth Prydain ar India. Roedd llywodraeth Prydain yn poeni am nifer y nadroedd cobra gwenwynig yn Delhi.[3] Felly cynigiodd y llywodraeth gwobr bownti gyfer pob cobra a laddwyd. I ddechrau, roedd hon yn strategaeth lwyddiannus wrth i nifer fawr o nadroedd gael eu lladd am y wobr. Yn y pen draw, fodd bynnag, dechreuodd pobl fentrus magu'r nadroedd am yr incwm. Pan ddaeth y llywodraeth yn ymwybodol o hyn, rhoddwyd y gorau i'r rhaglen wobrwyo, yn achosi i'r bridwyr cobra ryddhau'r nadroedd di-werth. O ganlyniad, cynyddodd y boblogaeth cobra gwyllt ymhellach.[2][4]