ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران
From Wikipedia, the free encyclopedia
ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران (بە فارسی: رهبر جمهوری اسلامی ایران)، بە فەرمی ڕێبەری باڵای شۆڕشی ئیسلامی (بە فارسی: رهبر معظم انقلاب اسلامی)، ڕێبەری وڵات و باڵاترین دەسەڵاتداری سیاسی و ئایینیی کۆماری ئیسلامی ئێرانە. دەسەڵاتی ڕێبەری ئێران لە سەرەوەی سەرۆک کۆمارە و ھێزە چەکدارەکان، دەزگای دادگەری، تەلەڤیزیۆنی دەوڵەتی و ڕێکخراوە سەرەکییەکانی دیکەی حکوومەتی وەکوو ئەنجومەنی پارێزەران و ئەنجومەنی دەستنیشانکردنی بەرژەوەندیی سیستەم ملکەچی ڕێبەرن.[2][3] بەپێی یاسای بنەڕەتی، ڕێبەری ئێران سیاسەتە گشتییەکانی کۆماری ئیسلامی (ماددەی ١١٠)، چاودێریکردنی دەزگاکانی یاسادانان، دادگەری و جێبەجێکردن (ماددەی ٥٧) دیاری دەکات.[4] لە ئێستادا عەلی خامنەیی ئەو پۆستەی پێیە و لە بوارەکانی ئابووری، ژینگە، سیاسەتی دەرەوە، پەروەردە، پلاندانانی نیشتمانی و بەشەکانی تری حوکمڕانی لە ئێران فەرمانی دەرکردووە و بڕیاری کۆتایی داوە.[5][6][7][8][9][10][11][12] ھەروەھا خامنەیی بڕیاری کۆتایی سەبارەت بە ئاستی ڕوونبوون لە ھەڵبژاردنەکاندا دەدات[13] و کەسانی دەستنیشانکراوی کابینەی سەرۆکایەتی لە کارەکانیان دووریخستوونەوە و گەڕاندونیەوە.[14] ڕێبەر لە ڕووی یاسایییەوە بە «ناپێشێلکار» دادەنرێت و ئێرانییەکان بە شێوەی ئاسایی بەھۆی لێپرسینەوە یان بێڕێزی پێکردنی سزا دەدرێن.[15][16][17][18]
ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران | |
---|---|
بەیتی ڕێبەری | |
دۆخ | سەرۆکی وڵات |
بەرپرسیارێتی | ئەنجومەنی پسپۆڕان |
بارەگا | بەیتی ڕێبەری، تاران، ئێران |
دەستنیشانکەر | ئەنجومەنی پسپۆڕان |
ماوەی پایە | دەسەڵاتی ھەمیشەیی[1] |
بەڵگەنامەی دامەزراندن | یاسای بنەڕەتیی ئێران |
پایەی پێشوو | شای ئێران |
دامەزراندنی پایە | ٣ی کانوونی یەکەمی ١٩٧٩ |
یەکەم خاوەن پایە | ڕووحوڵڵا خومەینی |
ماڵپەڕ | www.leader.ir |