Шотланд
From Wikipedia, the free encyclopedia
Шотланд (Скотс: Scotland, Шотланд кельт: Alba [ˈal̪ˠapə] ( соносхо)) Нэгэдэһэн Хаанта Уласые бүридүүлэгшэ улас юм. Тус уласынь газар зүйн байралалай хубида Ехэ Британи аралай хойто хэһэгтэ оршохо ба урда талаараа Англи улас, зүүн талаараа Хойто тэнгис, баруун хойто талаараа Атлантын далай, баруун урда талаараа Хойто һубаг, Ирландын тэнгисээр тус тус хүреэлэгдэһэн. Шотландиин эхэ газарые Хойто Исль болон Гебрид гэжэ хубааха ба ниитэ 790 аралһаа бүридэнэ.[11] Лох-Несс нуурынь байгаалиин зүй тогтолой хэб шэнжээрээ дэлхэйдэ нэн алдартай бэлэй.
Шотланд Scotland (Скотс) Alba (Шотланд кельт) | |
---|---|
Уряа: "In My Defens God Me Defend" (Скотс)
"Минии хамгаалгын түлөө Бурхан намайе хамгаалаарай" | |
Түрын дуулал: Ондо ондоо | |
Статус | Улас |
Нийслэл |
Эдинбург 55°57′11″N 3°11′20″W |
Томо хото |
Глазго 55°51′40″N 4°15′00″W |
Тоогдоһон хэлэнүүд |
Англи Скотс Шотланд кельт Британиин Дохёоной Хэлэн |
Арад түмэн (2011) |
Арад түмэн
|
Шажан (2011) |
53.8% Христос —32.4% Шотландын Сүмэ —15.9% Ромын Католик —5.5% Бусад 36.7% Шажангүй 1.4% Ислам 0.3% Индуизм 0.2% Буддизм 0.2% Сикх 0.1% Иудаизм 0.3% Бусад[2][3][4] |
Демоним | Скотс • Шотландшууд |
Сувереннэ улас Хуулита юрисдикци |
Ехэ Британи Шотланд |
Түрэ засаг | Үндэһэн хуулита хаанта уласдахи дамжуулһан парламентын хуули гаргадаг орган |
• Монарх |
II Елизавета |
• Нэгэдэхи Министр |
Никола Стерджен |
• Орлогшо Нэгэдэхи Министр |
Джон Суинни |
Нэгэдэһэн Хаанта Уласай Парламент | |
• Гүрэнэй Секретарь | Алистер Джек |
• Ниитын Танхим | 59 ПГд (650-һаа) |
Уласай хурал | Шотландын Парламент |
Түүхэ | |
• Байгуулагдаһан |
9-р зуун (заншилаар 843 он) |
• Эдинбург– Нортгемптоной Хэрээ |
1328 оной 3 һарын 17 |
• Бервикэй Хэрээ |
1357 оной 10 һарын 3[5] |
• Англитай холбоо |
1707 оной 5 һарын 1 |
• Деволюци |
1998 оной 11 һарын 19 |
Дэбиcхэр газар | |
• Газар нютаг |
77933 км2[6] |
• Уһанай хуби (%) |
3.00% |
Хүн зон | |
• Тоосоо 2019 |
5,463,300[7] |
• Тоололго (2011) |
5,313,600[8] |
• Нягтарал |
67.5 |
ДНБ (нэрлэһэн) | 2019 оной тоосоо |
• Бүгэдэ |
£166 тэрбум ($212т)[9] |
• Нэгэ хүндэ |
£30,560 ($39007) |
ХХИ (2019) |
0.925[10] онсо һайн · 4 |
Мүнгэн тэмдэгтэ |
Фунт стерлинг (GBP; £) |
Сагай бүһэ |
UTC (Гринвичэй Дундажа Саг) |
• Зун (ЗС) |
UTC+1 (Британиин Зунай Саг) |
Датанай формат | үү/һһ/жжжж (AD) |
Жолоодолгын тала | зүүн |
Телефоной код | +44 |
Интернет домэйн | .scot |
Тус уласай хоёрдохи томо хото Эдинбургынь ниислэлынь болоод Европын санхүүгэй томохон түбтэ тоосогдодог[12] бол хамагай томо хото болохо Глазгонь үйлэдбэрилэлэй хүгжэлээрээ дэлхэйн хотонуудые түрүүлэгшэ, гурбадахи томо хото Абердиниинь газарай тоһоной нөөсэ баялиг ехэтэй тула энэ һалбариингаа Европын түб юм.[13] Уһанай нөөсэ баялигынь Атлантын далай болон Хойто тэнгисһээ тэдхэгдэдэг тула мүн адли баян нөөсэтэй ороной тоондо ородог.[14]
Хаанта уласай статустай байха үедөө 1707 ондо Англиин Хаанта уластай нэгэдэн Ехэ Британи, Хойто Ирландын Нэгэдэһэн Хаанта Уласые байгуулалсаһан түүхэтэй.