Хубисхал
From Wikipedia, the free encyclopedia
Хубисхал (ᠬᠤᠪᠢᠰᠬᠠᠯ) гээшэ засаг журамай гү, али байгуулгын дүримдэ гэнтэ хубилалта юм. Хубисхал гэжэ юрэнхыдөө ниигэмэй, улас түрын системэдэ хубилалта удхатайгаар хэрэглэхэдэгшье һаа, эдэй засаг, соёл, үзэл бодолго гэхэ мэтэ янза бүриин һалбарта гэнтын хубилалтануудые хубисхал гэгдэнэ[1].
Хубисхал юрэнхыдөө ниигэмэй журамда гү, али улас түрын системэдэ хубилалта гэжэ удхатай[2]. Нью-Йоркын ехэ һургуулиин профессор Джефф Гудвин хубисхалтын онсолигынь иигэжэ тайлбарилна: «Мүнөөгэй улас гүрэн гү, али засаг журамда эсэргүүсэдэг хуули ёһонһоо гадна, хүсэрхылэл гэхэ мэтэ арга замаар улас гүрэниие гү, али засагые унагаажа шэнэ засагые байгуулдаг массын ниигэмэй хүдэлөөниие хубисхал гэнэ... Энэһээ гадна, хубисхал гээшэ энгын массын хүдэлөөн ба дэглэмэй хубилалта бэшэ аад, улас түрын, эдэй засагай, ниигэмэй, соёлой гэнтэ үндэһэн хубилалтада хүргэнэ»[3].
Улас түрын бодолгын хубисхал болон ниигэм эдэй засагай хубисхал болбол социологи, политологи, түүхэ гэхэ мэтэ ниигэмэй эрдэм ухаанай шэнжэлэлэй асуудал мүн.