Datafikasiya
From Wikipedia, the free encyclopedia
Datafikasiya — həyatımızın bir çox aspektlərini dataya[1][2] çevirən və sonradan yeni bir dəyər forması kimi reallaşan məlumatlara çevrilən texnoloji tendensiya.[3] Kennet Kuker və Viktor Mayer-Şenberqer 2013-cü ildə datafikasiya terminini daha geniş leksikona təqdim etdilər.[4] Bu vaxta qədər datafikasiya həyatımızın verilənlər vasitəsilə əldə edilən təsvirlərinin təhlili ilə əlaqələndirilirdi, lakin indiki miqyasda deyil. Bu dəyişiklik ilk növbədə böyük verilənlərin təsiri və proqnozlaşdırıcı analitikaya verilən hesablama imkanları ilə bağlı idi.
Datafikasiya analoq məzmunu – kitabları, filmləri, fotoşəkilləri – götürən və onu kompüterlərin oxuya biləcəyi birlər və sıfırlar ardıcıllığı olan rəqəmsal informasiyaya çevirən rəqəmsallaşdırma ilə eyni deyil. Datafikasiya daha geniş fəaliyyətdir: həyatın bütün aspektlərini götürmək və onları məlumatlara çevirmək […] Biz cisimləri dataya çevirdikdən sonra onların məqsədlərini dəyişdirə və məlumatı yeni dəyər formalarına çevirə bilərik.[2] |
Datafikasiyanın dataizm adlanan ideoloji aspekti var: "datafikasiyaya doğru yönəlmə verilənlərin sosial həyatı, bəzən rəqəmsaldan əvvəlki (insan) izahlardan daha yaxşı və ya daha obyektiv şəkildə təmsil etmək qabiliyyətinə inamdan qaynaqlanır".[5]