Manés
From Wikipedia, the free encyclopedia
El manés[1] ye una llingua céltica falada na islla de Man por 300 persones.
Gaelg | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Faláu en | |||||||||||||||||||||||||||||
Faláu en | Islla de Man | ||||||||||||||||||||||||||||
Númberu de falantes | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Datos | |||||||||||||||||||||||||||||
Familia | Llingües goidéliques | ||||||||||||||||||||||||||||
Estáu de vulnerabilidá | 5 en situación crítica (es) | ||||||||||||||||||||||||||||
Sistema d'escritura | alfabetu llatín | ||||||||||||||||||||||||||||
Reguláu por | Coonceil ny Gaelgey | ||||||||||||||||||||||||||||
Códigos | |||||||||||||||||||||||||||||
ISO 639-1 | gv | ||||||||||||||||||||||||||||
ISO 639-2 | glv | ||||||||||||||||||||||||||||
ISO 639-3 | glv | ||||||||||||||||||||||||||||
Nel sieglu V los goidélicos d'Irlanda aporten a la islla cola so llingua céltica, que va evolucionar hasta convertise na actual llingua manesa, que tien tamién aportaciones nórdiques, frutu de les socesives invasiones viquingues. La islla caltúvose baxo'l dominiu noruegu hasta la segunda metá del sieglu XIII.
L'aisllamientu de la islla y la so dependencia de la corona inglesa (llueu británica) dende'l sieglu XIV ficieron que'l manés s'escribiera una grafía basada na inglesa y non na d'otres llingües celtes.
La población caltuvo la llingua hasta'l sieglu XVIII, y nun foi hasta mediaos del sieglu XIX cuando entamó el so desaniciu. En 1831 falábenlo regularmente el 30% de la población; en 1901 namái lo falaben 970 persones y el caberu falante nativu de manés, Ned Maddrell, morrió en 1975 con 97 años d'edá.
Anguaño, el manés sobrevive gracies a un pequeñu númberu de persones que lu tienen deprendíu como segunda llingua y qu'intenten potencialu y normalizalu frente al inglés, la so llingua materna.