লণ্ডন
From Wikipedia, the free encyclopedia
লণ্ডন (ইংৰাজী: London) ইংলেণ্ড আৰু যুক্তৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু বৃহত্তম চহৰ, ইয়াৰ জনসংখ্যা ৯০ লাখতকৈ বেছি।[2] ইংলেণ্ডৰ দক্ষিণ-পূবৰ টেমছ নদীৰ ওপৰত উত্তৰ সাগৰলৈকে ৫০ মাইল (৮০ কিলোমিটাৰ) দৈৰ্ঘ্যৰ মোহনা এটাৰ মূৰত থিয় হৈ আছে আৰু ই দুই সহস্ৰাব্দ ধৰি ই প্ৰধান বসতিস্থল হৈ আহিছে।[3] লণ্ডন চহৰ, ইয়াৰ প্ৰাচীন মূল আৰু বিত্তীয় কেন্দ্ৰ, ৰোমানসকলে লণ্ডিনিয়াম নামেৰে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল আৰু ইয়াৰ মধ্যযুগীয় সীমাৰ ওচৰৰ সীমা ৰাখিছে।[4] Since the 19th century,[5] ১৯ শতিকাৰ পৰা,[6] "লণ্ডন" নামটোও আছে এই মূলৰ আশে-পাশে থকা মহানগৰখনক বুজাইছে, যিখন ঐতিহাসিকভাৱে মিডলছেক্স, এচেক্স, ছাৰে, কেণ্ট আৰু হাৰ্টফোৰ্ডশ্বাৰ কাউণ্টিৰ মাজত বিভক্ত হৈ আছে,[7] যিখনে বৃহত্তৰ লণ্ডনক সামৰি লৈছে,[14] বৃহত্তৰ লণ্ডন কৰ্তৃপক্ষৰ দ্বাৰা পৰিচালিত।[8] লণ্ডন চহৰৰ পশ্চিমে থকা ৱেষ্টমিনিষ্টাৰ চহৰখনে যুগ যুগ ধৰি ৰাষ্ট্ৰীয় চৰকাৰ আৰু সংসদৰ আয়োজন কৰি আহিছে।
লণ্ডন | |
---|---|
— ৰাজধানী চহৰ — | |
ওপৰৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁটাৰ দিশত: লণ্ডনৰ চহৰ আগফালে আৰু দূৰৰ পটভূমিত কেনাৰী ৱাৰ্ফ; ট্ৰেফালগাৰ স্কোৱাৰ; লণ্ডন আই; টাৱাৰ ব্ৰীজ; আৰু বিগ বেনৰ সন্মুখত এটা লণ্ডন আণ্ডাৰগ্ৰাউণ্ড ৰাউণ্ডেল। | |
ৰোমান দ্বাৰা বসতি স্থাপন কৰা হৈছে। | খ্ৰীষ্টীয় ৪৭[1] লণ্ডিনিয়াম |
চৰকাৰ | |
- প্ৰকাৰ | ইংলেণ্ড আৰু ৱেলছত প্ৰত্যক্ষভাৱে নিৰ্বাচিত মেয়ৰ (কাৰ্যবাহী মেয়ৰ পদ) আৰু (বিবেচনামূলক বিধানসভা), সাংবিধানিক ৰাজতন্ত্ৰৰ ভিতৰত |
- পৰিষদ | বৃহত্তৰ লণ্ডন কৰ্তৃপক্ষ • লণ্ডনৰ মেয়ৰ ছাদিক খান (লেবাৰ পাৰ্টি (ইউ কে)) • লণ্ডন বিধানসভা |
জনসংখ্যা (২০২১) | |
- মুঠ | ৯০,০২,৪৮৮ জন |
ৱেবছাইট | london |
বিশ্বৰ অন্যতম প্ৰধান বিশ্ব চহৰ হিচাপে [9] লণ্ডনে ইয়াৰ কলা, মনোৰঞ্জন, ফেশ্বন, বাণিজ্য আৰু বিত্ত, শিক্ষা, স্বাস্থ্যসেৱা, সংবাদ মাধ্যম, বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি, পৰ্যটন, আৰু পৰিবহণ আৰু যোগাযোগৰ ওপৰত প্ৰবল প্ৰভাৱ পেলায়।[10][11] ইয়াৰ জিডিপি (২০১৭ চনত ৮০১.৬৬ বিলিয়ন ইউৰো)য়ে ইউৰোপৰ সৰ্ববৃহৎ নগৰীয়া অৰ্থনীতি[12] কৰি তোলে আৰু ই বিশ্বৰ অন্যতম প্ৰধান বিত্তীয় কেন্দ্ৰ। ২০২১ চনলৈকে লণ্ডনত যিকোনো চহৰৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ বেছি কোটিপতি আছিল।[13] ইউৰোপৰ উচ্চ শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সৰ্বাধিক কেন্দ্ৰীভূতকৰণৰ সৈতে [14] ইয়াত প্ৰাকৃতিক আৰু ব্যৱহাৰিক বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত ইম্পেৰিয়েল কলেজ লণ্ডন, সমাজ বিজ্ঞানৰ লণ্ডন স্কুল অৱ ইকনমিক্স আৰু ব্যাপক ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডন আছে।[15] লণ্ডনত বিশ্বৰ আটাইতকৈ ব্যস্ত চহৰ বিমানবন্দৰ ব্যৱস্থা[16] আৰু লণ্ডনৰ আণ্ডাৰগ্ৰাউণ্ড হৈছে বিশ্বৰ আটাইতকৈ পুৰণি ৰেপিড ট্ৰেনজিট ব্যৱস্থা।[17] লণ্ডন বিশ্বৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ বেছি ভ্ৰমণ কৰা চহৰসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম আৰু ইয়াত যিকোনো চহৰৰ ভিতৰতে ৫ তাৰকাযুক্ত হোটেল আছে।[18]
লণ্ডনৰ বৈচিত্ৰময় সংস্কৃতিয়ে ৩০০ৰো অধিক ভাষাক সামৰি লৈছে।[19] ২০১৮ চনৰ মাজভাগৰ বৃহত্তৰ লণ্ডনৰ জনসংখ্যা প্ৰায় ৯ মিলিয়ন[20] ইয়াক ইউৰোপৰ তৃতীয় সৰ্বাধিক জনবহুল চহৰ কৰি তুলিছিল,[21] যুক্তৰাজ্যৰ জনসংখ্যাৰ ১৩.৪%[21] আৰু ইংলেণ্ডৰ জনসংখ্যাৰ ১৬%তকৈ অধিক . ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি গ্ৰেটাৰ লণ্ডন বিল্ড-আপ এৰিয়া ইউৰোপৰ ভিতৰত চতুৰ্থ সৰ্বাধিক জনবহুল আৰু ইয়াৰ জনসংখ্যা প্ৰায় ৯৮ লাখ।[22][23] লণ্ডন মহানগৰখন ইউৰোপৰ তৃতীয় সৰ্বাধিক জনবহুল অঞ্চল আৰু ২০১৬ চনত প্ৰায় ১ কোটি ৪০ লাখ বাসিন্দা আছিল,[24] যিয়ে লণ্ডনক মেগাচিটিৰ মৰ্যাদা প্ৰদান কৰে।
লণ্ডনত চাৰিটা বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ আছে: লণ্ডনৰ টাৱাৰ; কিউ গাৰ্ডেনছ; ৱেষ্টমিনিষ্টাৰৰ সংযুক্ত পেলেচ, ৱেষ্টমিনিষ্টাৰ এবে আৰু ছেইণ্ট মাৰ্গাৰেট চাৰ্চ; আৰু গ্ৰীণউইচৰ ঐতিহাসিক বসতিস্থল, য'ত ৰয়েল অবজাৰ্ভেটৰী, গ্ৰীণউইচে প্ৰাইম মেৰিডিয়ান (০° দ্ৰাঘিমাংশ) আৰু গ্ৰীণউইচৰ গড় সময়ৰ সংজ্ঞা দিয়ে।[25] আন আন ল্যাণ্ডমাৰ্কসমূহৰ ভিতৰত আছে বাকিংহাম পেলেচ, লণ্ডন আই, পিকাডিলি চাৰ্কাছ, ছেইণ্ট পল কেথেড্ৰেল, টাৱাৰ ব্ৰীজ, ট্ৰেফালগাৰ স্কোৱাৰ। লণ্ডনত বহুতো সংগ্ৰহালয়, গেলেৰী, পুথিভঁৰাল আৰু সাংস্কৃতিক স্থান আছে, য'ত আছে ব্ৰিটিছ সংগ্ৰহালয়, নেচনেল গেলেৰী, প্ৰাকৃতিক ইতিহাস সংগ্ৰহালয়, টেট মডাৰ্ণ, ব্ৰিটিছ লাইব্ৰেৰী আৰু বহুতো ৱেষ্ট এণ্ড থিয়েটাৰ।[26] লণ্ডনত অনুষ্ঠিত হোৱা গুৰুত্বপূৰ্ণ ক্ৰীড়া অনুষ্ঠানসমূহৰ ভিতৰত আছে এফ এ কাপ ফাইনেল (ৱেম্বলী ষ্টেডিয়ামত বছৰি অনুষ্ঠিত হয়), উইম্বলডন টেনিছ চেম্পিয়নশ্বিপ আৰু লণ্ডন মাৰাথন। ২০১২ চনত লণ্ডন তিনিখনকৈ গ্ৰীষ্মকালীন অলিম্পিক গেমছ আয়োজন কৰা প্ৰথমখন চহৰ হিচাপে পৰিগণিত হয়।[27]