Henry Van de Velde
Vlamsche kunstschilder, ountwerper en architect / From Wikipedia, the free encyclopedia
Henry Clement Van de Velde (Antwerpn, 3 april 1863 - Zürich, 15 oktober 1957) was e Vlamsche kunstschilder, ountwerper en architect. Tegoare mè Victor Horta en Paul Hankar wordt hy hem anzien lik êen van de belangrykste groundleggers en verteegnwoordigers van den Art Nouveau in België. Vanof d' êeste joarn van de 20e êeuwe hèt hy e grôte rolle gespeeld in d' architecteure en de decoratieve kunstn, surtout in Duutsland.
Van de Velde volgde schilderkunst by Charles Verlat an d' Academie vo Schône Kunstn in Antwerpn en by Carolus-Duran in Parys. Je kwam ounder invloed van Paul Signac en Georges Seurat en je schilderde in neo-impressionistische styl (pointillisme). In 1889 kwam Van de Velde lid van de kunstenoarsgroep Les XX in Brussel. Achter da Vincent van Gogh ip de joarlykse exposiesje van Les XX ênigte werkn g'exposeerd had, kwam Van de Velde êen van d' êeste schilders die deur hem g'influenceerd wierd. In die periode kwam Van de Velde bevriend met de schilder Théo van Rysselberghe en den beeldhouwer Constantin Meunier.
Vanof 1892 verliet Van de Velde de schilderkunst en j'hield hem van nu vôors bezig met decoroasje, interieur design en architecteure, met êest den bouw van zyn eign huus in Ukkel, villa Bloemenwerf. Je was g'inspireerd deur d' Iengelsche Arts-and-craftsbewegienge met John Ruskin en William Morris. In 1895 ountwierp 't hy hem interieurs en meubels vo de kunstgalerie "L' Art Nouveau" van Samuel Bing in Parys. Ook stound Van de Velde's werk in 't paviljoen van Bing ip de weireldtentôonstellienge van 1900 in Parys.
In 1899 is 't hy verhuusd noa Duutsland. Je krêeg e dêel ipdrachtn, lik vo 't Museum Folkwang in Hagen en 't Nietzschehuus in Weimar.
Binst den Êeste Weireldoorloge verblêef Van de Velde in Zwitserland en in Holland. In ipdracht van Helene Kröller-Müller ountwierp 't hy een ipzichtershuus en een arbeidershuus in Schipborg en 't in 1938 g'opende Kröller-Müller Museum in Otterlo.
In 1925 wierd hy benoemd in 't Hoger Instituut vo Kunstgeschiedenisse en Oudheidkunde van de Ryksuniversiteit Gent, woar dat hy van 1926 toet 1936 bouwkunst en toegepaste kunstn doceerde. In 1933 krêeg 't hy doar ipdracht vo d' universiteitsbibliotheke t' ountwerpn, de bekende Boekntorre. Je was ook betrokkn by den bouw van d' Universitaire Klinieke in Gent.
Achter de Twidde Weireldoorloge wierd Van de Velde beschuldigd van collaboroasje. 't Is nôois toet e proces gekommn, moa Van de Velde gienk wel in vrywillige balliengschap. Je vertrok noar Oberägeri in Zwitserland, woa dat hy zyn memoires schreef, die in 1962 postuum verscheenn zyn ounder den titel Die Geschichte meines Lebens.
Van de Velde is gestorvn in 1957 ip 94-joarige leeftyd in Zürich.