Thiên Tân
Thành phố trực thuộc Trung ương của Trung Quốc / From Wikipedia, the free encyclopedia
Thiên Tân (tiếng Trung: 天津; bính âm: Tiānjīn; Phát âm tiếng Trung: [tʰjɛ́ntɕín]), giản xưng Tân (津); là một trực hạt thị, đồng thời là thành thị trung tâm quốc gia và thành thị mở cửa ven biển lớn nhất ở phía bắc của Trung Quốc. Năm 2018, Thiên Tân là đơn vị hành chính (gồm 04 thành phố trực thuộc trung ương, 22 tỉnh, 05 khu tự tri dân tộc và 02 đặc khu hành chính) đông thứ hai mươi bảy về số dân, đứng thứ mười chín về dân số Trung Quốc với 15,5 triệu dân,[1] tương đương với Somalia[2] và GDP đạt 1.881 tỉ NDT (284,2 tỉ USD) tương ứng với Bangladesh.[3] Thiên Tân có chỉ số GDP đầu người đứng thứ ba Trung Quốc, chỉ sau Bắc Kinh và Thượng Hải, đạt 120.711 NDT (tương đương 18.241 USD)[4].
Thiên Tân 天津 | |
---|---|
— Trực hạt thị — | |
Thành phố Thiên Tân 天津市 | |
Theo chiều kim đồng hồ từ phía trên: quảng trường Tân Loan cùng Trung tâm tài chính Hoàn cầu Thiên Tân và Hải Hà, nhà thờ Tây Khai, toàn cảnh khu trung tâm Thiên Tân, ga Thiên Tân, Mắt Thiên Tân | |
Vị trí Thiên Tân (đỏ) tại Trung Quốc | |
Tọa độ: 39°08′B 117°11′Đ | |
Quốc gia | Trung Quốc |
Định cư | khoảng 340 TCN |
Thủ phủ | Hà Tây, Thiên Tân |
Chính quyền | |
• Kiểu | Trực hạt thị |
• Bí thư Thành ủy | Trần Mẫn Nhĩ (陈敏尔) |
• Thị trưởng | Trương Công (张工) |
Diện tích | |
• Trực hạt thị | 11.760 km2 (4,540 mi2) |
• Đô thị | 174,9 km2 (675 mi2) |
• Vùng đô thị | 5.606,9 km2 (21,648 mi2) |
Dân số (2018) | |
• Trực hạt thị | 15,570,000 |
• Mật độ | 1,300/km2 (3,400/mi2) |
• Đô thị | 4.342.770 |
• Mật độ đô thị | 2,500/km2 (6,400/mi2) |
• Vùng đô thị | 10.290.987 |
• Mật độ vùng đô thị | 180/km2 (480/mi2) |
Múi giờ | Giờ tiêu chuẩn Trung Quốc (UTC+8) |
Mã bưu chính | 300000 – 301900 |
Mã điện thoại | 22 |
Mã ISO 3166 | CN-TJ |
Thành phố kết nghĩa | Philadelphia, Bình Nhưỡng, Łódź, Abidjan, Mykolaiv, Mar del Plata, Chiba, Fitchburg, Băng Cốc, Sarajevo, Dallas, Thessaloniki, Hakodate, Kharkiv, Kutaisi, Rishon LeZion, Groningen, Hải Phòng, Incheon, İzmir, Jönköping, Kobe, Thành phố Melbourne, Ulaanbaatar, Yokkaichi, Larnaca Municipality, Nampho |
Tổng GDP (2018) | 1.881 tỉ NDT 284,2 tỷ USD (thứ 19) |
GDP bình quân (2018) | 120.711 NDT 18.241 USD (thứ ba) |
HDI (2014) | 0,843 (thứ ba) |
Biển số xe | 津A, B, C, D, F, G, H, J, K, L, M 津E (taxi) |
Hoa biểu tượng | Nguyệt quý (Rosa chinensis) |
Trang web | www |
Thiên Tân | |||||||||||||||||||||||||||||||
"Thiên Tân" trong chữ Hán | |||||||||||||||||||||||||||||||
Tiếng Trung | 天津 | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bính âm Hán ngữ | Tiānjīnⓘ | ||||||||||||||||||||||||||||||
La tinh | Tientsin | ||||||||||||||||||||||||||||||
Nghĩa đen | "The Emperor's Ford" | ||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Thiên Tân nằm trên bình nguyên Hoa Bắc, là nơi các chi lưu của Hải Hà hợp lưu với nhau, giáp với Bột Hải ở phía đông và dựa vào Yên Sơn ở phía bắc. Hải Hà chảy uốn lượn qua trung tâm đô thị của thành phố, các cây cầu bắc qua Hoài Hà hình thành nên cảnh tượng "nhất kiều nhất cảnh" cho Thiên Tân.
Từ thời cổ, Thiên Tân đã trở nên hưng thịnh nhờ vào vận tải đường thủy. Ngày 23 tháng 12 năm 1402, thành Thiên Tân chính thức được xây dựng, là thành thị duy nhất có thời gian xây thành chính xác vào thời cổ tại Trung Quốc.[5] Kể từ năm 1860, sau khi Thiên Tân trở thành một cảng thông thương với ngoại quốc, nhiều nước phương Tây đã lập tô giới tại Thiên Tân. Bên cạnh đó, Dương Vụ phái (洋务派) cũng lập ra các thể chế kinh tế tại Thiên Tân, khiến Thiên Tân trở thành tiền tuyến mở cửa ở phương Bắc Trung Quốc và là căn cứ của Dương Vụ vận động (洋务运动) vào thời cận đại ở Trung Quốc. Với vị thế là nơi tiên phong, Thiên Tân vào thời cận đại có nền công nghiệp, thương nghiệp, tài chính phát triển nhanh chóng. Khi đó, Thiên Tân là nơi tiến hành "hiện đại hóa" quân sự, và là một trong những nơi đầu tiên tại Trung Quốc có đường sắt, điện báo, điện thoại, bưu chính, khai mỏ, giáo dục và tư pháp cận đại. Đương thời, Thiên Tân trở thành thành thị công thương nghiệp lớn thứ hai và trung tâm tài chính lớn nhất tại phía bắc Trung Quốc[6]
Ngày 22 tháng 3 năm 2006, Quốc vụ viện Trung Quốc đã phê duyệt "Quy hoạch tổng thể thành phố Thiên Tân", theo đó Thiên Tân sẽ trở thành một thành phố cảng quốc tế, một trung tâm kinh tế phương Bắc và một thành phố sinh thái.[7] Ngoài ra, còn đưa sự phát triển và mở cửa của tân khu Tân Hải vào trong chiến lược phát triển quốc gia của Trung Quốc, biến Thiên Tân thành cực tăng trưởng thứ ba của kinh tế Trung Quốc.[8][9]