Hồ Baikal
From Wikipedia, the free encyclopedia
Hồ Baikal (phiên âm tiếng Việt: Hồ Bai-can; Nga: о́зеро Байка́л, chuyển tự. Ozero Baykal, IPA: [ˈozʲɪrə bɐjˈkal]; tiếng Buryat Nga: Байгал нуур, tiếng Mông Cổ: Байгал нуур, Baygal nuur, nghĩa là "hồ tự nhiên"[3]; tiếng Kyrgyz: Байкол) là hồ đứt gãy lục địa ở Nga, thuộc phía nam Siberi, giữa tỉnh Irkutsk ở phía tây bắc và Cộng hòa Buryatia ở phía đông nam.
Hồ Baikal | |
---|---|
Địa lý | |
Khu vực | Siberi, Nga |
Tọa độ | 53°30′B 108°0′Đ |
Nguồn cấp nước chính | Selenga, Barguzin, Thượng Angara |
Nguồn thoát đi chính | Angara |
Lưu vực | 560.000 km2 (216.000 dặm vuông Anh) |
Quốc gia lưu vực | Nga và Mông Cổ |
Độ dài tối đa | 636 km (395 mi) |
Độ rộng tối đa | 79 km (49 mi) |
Diện tích bề mặt | 31.722 km2 (12.248 dặm vuông Anh) |
Độ sâu trung bình | 744,4 m (2.442 ft)[1] |
Độ sâu tối đa | 1.642 m (5.387 ft)[1] |
Dung tích | 23.615,39 km3 (5.670 mi khối)[1] |
Thời gian giữ lại nước | 330 years[2] |
Cao độ bề mặt | 455,5 m (1.494 ft) |
Các đảo | 27 (Đảo Olkhon) |
Khu dân cư | Severobaykalsk, Slyudyanka, Baykalsk, Ust-Barguzin |
Đây là hồ nước ngọt có lượng nước lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 22-23% tổng lượng nước ngọt không bị đóng băng quanh năm trên bề mặt thế giới.[4][5] Với 23.615,39 km3 (5.670 mi khối) nước ngọt, nó nhiều hơn cả năm hồ nước của Ngũ Đại Hồ cộng lại.[6] Độ sâu tối đa của hồ là 1.642 m (5.387 ft),[1] nên Baikal chính là hồ sâu nhất thế giới[7] được coi là một trong số những hồ trong nhất và cũng là hồ lâu đời nhất thế giới.[8] khi nó hình thành cách đây 25-30 triệu năm trước.[9][10] Xét về diện tích bề mặt, đây là hồ nước lớn thứ bảy trên thế giới.
Tương tự như hồ Tanganyika, hồ Baikal được hình thành từ một thung lũng tách giãn cổ có hình lưỡi liềm dài với diện tích bề mặt 31.722 km2 (12.248 dặm vuông Anh), nhỏ hơn so với hồ Superior hay hồ Victoria. Baikal là nhà của hàng ngàn loài động thực vật, nhiều trong số đó không thể tìm thấy ở nơi nào khác trên thế giới.[11] Chính vì vậy, hồ Baikal đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 1996.[12] Khu vực phía đông bờ hồ là nơi sinh sống của các bộ lạc người Buryat,[13][14] họ chăn nuôi dê, lạc đà, bò và cừu,[14] trong một môi trường khắc nghiệt khi nhiệt độ trung bình tối thiểu vào mùa đông là −19 °C (−2 °F) và tối đa trong mùa hè chỉ là 14 °C (57 °F).[15]
Khu vực phía đông của hồ Baikal được gọi là Ngoại Baikal và khu vực quanh hồ đôi khi được gọi đơn giản là Baikalia.